फिरोज़पुर छावनी परिषद (Ferozepur Cantonment Board)

फिरोज़पुर छावनी परिषद (Ferozepur Cantonment Board)

6/1/2025, 4:04:12 PM

*Indian Army Reopens Historic Ferozepur Fort to Public After Over Two Centuries* FEROZEPUR, PUNJAB – June 1, 2025 – In a landmark move to foster national pride and boost tourism in border regions, the Indian Army's Golden Arrow Division has reopened the historic Ferozepur Fort to the public. This marks the first time in over 200 years that this significant architectural and historical site has been accessible to the public, a testament to the Indian Army's commitment to connecting local populations with India’s rich military and cultural heritage. This approach underscores the government's commitment to preserving national heritage and promoting responsible border tourism. Strategically positioned near the Indo-Pakistan border, Ferozepur Fort is a remarkable example of 19th-century military architecture from the Sikh Empire. Its unique hexagonal design and robust defensive features showcase the strategic ingenuity of its time. Once a critical outpost in the Sikh Raj’s frontier defense network, the fort holds enduring tales of courage and resistance and also features prominently in narratives of the First War of Independence in 1857. Ferozepur holds a special place in India’s freedom movement, having produced numerous martyrs and revolutionaries who bravely resisted colonial rule. The fort and its surroundings have borne witness to pivotal historical events, continuing to symbolize national pride and sacrifice. A formal inauguration ceremony was held today, Sunday, June 1, 2025, at the fort. The event was graced by Maj Gen RS Manral, SM, VSM, General Officer Commanding, Golden Arrow Division, along with Brig Bikram Singh, Station Commander and President, Cantonment Board. Senior civil and military officials, local villagers, and students from nearby schools and colleges attended the ceremony. Speaking at the event, Maj Gen Manral emphasized that this initiative aligns perfectly with the Indian Army’s dedication to promoting border tourism and preserving the nation's rich heritage. In another major decision, Army Public School, Ferozepur has come forward to adopt the Ferozepur Fort for the purpose of conducting research and scholarly studies. As part of this initiative, two students from APS Ferozepur conducted a guided tour for the visitors, demonstrating the youth’s engagement in preserving and promoting the region’s heritage. The reopening of Ferozepur Fort not only reconnects the region with its storied past but also reaffirms its identity as a symbol of valor, resilience, and national pride, firmly placing it on Punjab’s cultural and heritage tourism map. The Indian Army looks forward for the visitors to come in large numbers, witness this historical site and contribute towards maintaining its heritage.

फिरोज़पुर छावनी परिषद (Ferozepur Cantonment Board)

6/1/2025, 4:04:22 PM

*भारतीय सेना ने दो शताब्दियों से अधिक समय के बाद ऐतिहासिक फिरोजपुर किले को जनता के लिए फिर से खोला* फ़िरोज़पुर, पंजाब – 1 जून, 2025 – राष्ट्रीय गौरव को बढ़ावा देने और सीमावर्ती क्षेत्रों में पर्यटन को बढ़ावा देने के लिए एक ऐतिहासिक कदम उठाते हुए, भारतीय सेना की गोल्डन एरो डिवीजन ने ऐतिहासिक फिरोजपुर किले को जनता के लिए फिर से खोल दिया है. यह 200 से अधिक वर्षों में पहली बार है कि यह महत्वपूर्ण वास्तुशिल्प और ऐतिहासिक स्थल जनता के लिए सुलभ हुआ है, जो भारत की समृद्ध सैन्य और सांस्कृतिक विरासत के साथ स्थानीय आबादी को जोड़ने के लिए भारतीय सेना की प्रतिबद्धता का एक प्रमाण है. यह दृष्टिकोण राष्ट्रीय विरासत के संरक्षण और जिम्मेदार सीमा पर्यटन को बढ़ावा देने के लिए सरकार की प्रतिबद्धता को रेखांकित करता है. भारत-पाकिस्तान सीमा के पास रणनीतिक रूप से स्थित, फिरोजपुर किला सिख साम्राज्य से 19वीं सदी की सैन्य वास्तुकला का एक उल्लेखनीय उदाहरण है. इसका अनूठा हेक्सागोनल (षटकोणीय) डिज़ाइन और मजबूत रक्षात्मक विशेषताएँ अपने समय की रणनीतिक सरलता को दर्शाती हैं. कभी सिख राज के सीमांत रक्षा नेटवर्क में एक महत्वपूर्ण चौकी रहा यह किला, साहस और प्रतिरोध की स्थायी कहानियों को समेटे हुए है और 1857 के प्रथम स्वतंत्रता संग्राम के आख्यानों में भी प्रमुखता से शामिल है. फिरोजपुर का भारत के स्वतंत्रता आंदोलन में एक विशेष स्थान है, जिसने औपनिवेशिक शासन का बहादुरी से विरोध करने वाले कई शहीदों और क्रांतिकारियों को जन्म दिया है. किले और उसके आस-पास के क्षेत्रों ने महत्वपूर्ण ऐतिहासिक घटनाओं को देखा है, जो राष्ट्रीय गौरव और बलिदान का प्रतीक बने हुए हैं. किले में आज, रविवार, 1 जून, 2025 को एक औपचारिक उद्घाटन समारोह आयोजित किया गया. इस अवसर पर मेजर जनरल आरएस मनराल, एसएम, वीएसएम, जनरल ऑफिसर कमांडिंग, गोल्डन एरो डिवीजन, साथ ही ब्रिगेडियर बिक्रम सिंह, स्टेशन कमांडर और अध्यक्ष, छावनी बोर्ड उपस्थित थे. समारोह में वरिष्ठ सिविल और सैन्य अधिकारियों, स्थानीय ग्रामीणों और आस-पास के स्कूलों और कॉलेजों के छात्रों ने भाग लिया. कार्यक्रम में बोलते हुए, मेजर जनरल मनराल ने इस बात पर जोर दिया कि यह पहल सीमा पर्यटन को बढ़ावा देने और राष्ट्र की समृद्ध विरासत को संरक्षित करने के लिए भारतीय सेना के समर्पण के साथ पूरी तरह से मेल खाती है. एक अन्य प्रमुख पहल में, आर्मी पब्लिक स्कूल, फिरोजपुर ने अनुसंधान और विद्वानों के अध्ययन के उद्देश्य से फिरोजपुर किले को अपनाने के लिए आगे आया है. इस पहल के हिस्से के रूप में, एपीएस फिरोजपुर के दो छात्रों ने आगंतुकों के लिए एक निर्देशित दौरा आयोजित किया, जो क्षेत्र की विरासत को संरक्षित करने और बढ़ावा देने में युवाओं की भागीदारी को दर्शाता है. फिरोजपुर किले का फिर से खुलना न केवल इस क्षेत्र को उसके गौरवशाली अतीत से जोड़ता है, बल्कि वीरता, लचीलेपन और राष्ट्रीय गौरव के प्रतीक के रूप में इसकी पहचान की भी पुष्टि करता है, इसे पंजाब के सांस्कृतिक और विरासत पर्यटन मानचित्र पर मजबूती से स्थापित करता है. भारतीय सेना बड़ी संख्या में आगंतुकों के आने, इस ऐतिहासिक स्थल को देखने और इसकी विरासत को बनाए रखने में योगदान करने की आशा करती है.

फिरोज़पुर छावनी परिषद (Ferozepur Cantonment Board)

6/1/2025, 3:50:03 PM

Brig. Bikram Singh, President Cantonment Board, Ferozepur honoured the meritorious students of the CB Schools.

फिरोज़पुर छावनी परिषद (Ferozepur Cantonment Board)

6/1/2025, 4:04:34 PM

*ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਵੱਲੋਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹਾ ਦੋ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਜਨਤਾ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ* ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ – 1 ਜੂਨ, 2025 – ਕੌਮੀ ਮਾਣ ਨੂੰ ਵਧਾਵਣ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਟਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦਿਆਂ, ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਗੋਲਡਨ ਐਰੋ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਕਿ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਪਤਕੀ ਸਾਈਟ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੂਲਭ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਇਸ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਾ ਸੂਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿੱਧ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਪਹਿਲ ਸਰਕਾਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਰਹੱਦੀ ਪਰਟਨ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹਨ ਵੱਲ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਰਣਨੀਤਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਥਿਤ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹਾ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਸੈਣਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਮੂਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਛੇ-ਭੁਜੀ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਢਾਂਚਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਸੋਚ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਲ ਦਾ ਅਹੰਕਾਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਇਹ ਕਿਲ੍ਹਾ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਭੇ ਹੋਏ ਹੈ। ਇਹ 1857 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਹੰਕਾਰਤਮਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਰਜ ਹੈ। ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਕਈ ਸ਼ਹੀਦ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ। ਇਹ ਕਿਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਖੇਤਰ ਅਨੇਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਗਵਾਹ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਕੌਮੀ ਮਾਣ ਅਤੇ ਬਲਿਦਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ। ਅੱਜ, ਐਤਵਾਰ, 1 ਜੂਨ 2025 ਨੂੰ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇਕ ਰੌਣਕਮਈ ਉਦਘਾਟਨ ਸਮਾਰੋਹ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਅਤੀਥੀ ਮੈਜਰ ਜਨਰਲ ਆਰ. ਐੱਸ. ਮਨਰਾਲ, ਐੱਸ.ਐੱਮ., ਵੀ.ਐੱਸ.ਐੱਮ., ਜਨਰਲ ਆਫੀਸਰ ਕਮਾਂਡਿੰਗ, ਗੋਲਡਨ ਐਰੋ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਬਿਕਰਮ ਸਿੰਘ, ਸਟੇਸ਼ਨ ਕਮਾਂਡਰ ਅਤੇ ਕੈਂਟ ਬੋਰਡ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ। ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਵਰਿ਷ਠ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਸਰਹੱਦੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ, ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਮੈਜਰ ਜਨਰਲ ਮਨਰਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਉਹਨਾਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਹਿਚਾਣ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਅਤੇ ਪਰਟਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵੱਲ ਲਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲੇ ਤਹਿਤ, ਆਰਮੀ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਨੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਥੇ ਖੋਜ ਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਧਿਐਨ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਸਕਣ। ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਆਰਮੀ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਗਾਈਡਿਡ ਟੂਰ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਦੁਬਾਰਾ ਖੁਲ੍ਹਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੀਤ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ, ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਣ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਪਰਟਨ ਮਾਪੇ ਉੱਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਮੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ, ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸੰਜੋਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ I