ππππΌπ ππΌπ ππΌπ ππΌππ(ππππ)
February 13, 2025 at 01:46 PM
*Hibang dinmun ah ki um kha* .
*The Battle for Simteβs Scheduled Tribe Status* :
*August 25, 2018* in Kangleipak Students' Association (KSA) kichi ten Simte leh Sukte Nam chu Burma apat hi a, Manipur tualsua mi hilou chia ngoh in Scheduled Tribe apat in ana nuai mang som uh hi himahleh Zomi Student Federation panla na in ana dou zou uh hi.
_*Bang chi dan leh bang dia dou zou*:_
1. Pansan hoih: ZSF ten panla in, hun paisa a India dan sung a Simte nam ki chiamteh kha na tuamtuam phawlhkhia in Simte nam chu Manipur kichi sung ah ana um ziing chi a lah thei ta uh hi, huchiin KSA te chu a kalh kha thei uh hi.
2. Simte Hihna(identity): ZSF ten Simte nam chu tawndan, ngeina dan leh pupa a singtang mite sung a um zing chu ana taahlang uh hi.
Huban ah panla tuamtuam STC te bang um diing a, dansiam te bang, India vaihawmna sung a lamkai leh sepna ten jong hibang a panla na chu nungthuap uh ahi.
Huchia pawl tuamtuam ana pangkhawm lou, ngeina leh tawndan te leh gelh thoh a hihna ki taahlang thei diing ana umlou hileh KSA te chu ana lohching kha meithei uh hi.
_*KSA te ana lohching bang hileh Simte nam bang dinmun a um diing*__
_Scheduled Tribe nuai a vengbit na chu a mang diing, huchileh_ :
(i).Politics lam a ei diing a taangkou na tasam diing.
(ii). Lekha sim nalam leh sepna lam a "ST quotas" chu i nei non sih diing.
(iii). Gam neitheih na(land rights) zong a bei diing hi.
Hubang dinmun a ki um bang hileh ham,hihna, ngeina, leh tawndan kepbit leh humbit nalam a kichau mahmah diing, hihna chu beimang thei diing d hi.Huleh nei leh gou lam a zong kikia ngiam mahmah diing hi. Khopi ah lekha sim lohching mahmah in gamsung ah gam lei thei sih leh chin buaihuai mahmah diing.
*_Hibang dinmun te veng na diing in Khangthah te bang chi panla diing._*
1. Ngeina dan humbit diing, Nu leh Pa, Pi leh Pu te nidang a pu leh pa te hing dan vel dot tam diing.
2. India dan sung a singtang mite humbit na diing a dan kibawl te hetsiam diing.
3. Gamsung kivai pua dan thei diing, koi te in bang chi bang a panla, koite bang chi vaihawm.
4. Unau hihna chu thei zing leh lang sah den diing.
5. Ahithei tan a ei ham chu zat diing.
6. A hithei tan a namsung gamtat na te a gelh thoh a koih diing.
7. Mipil leh misiam ten khangthu sut diing.
Hibang dinmun um a lohching thei chu Pathian zal ahi.
Hibang dinmun a um non lou diing leh doutu um non lou diing chi na jong a um tuan sih hi.
Khangthu leh namsung vai hetseem na diing in lamkai KZP leh SYO ten khangthah te a dia kihilhchian na hun(seminar) te bang sai tam lei hoih mahmah diing hi.
Huchileh Khangthah ten mohpua na lian pi kinei ahi chi thei zing ahi diing.
Follow the SIMTE CORE channel on WhatsApp: https://whatsapp.com/channel/0029VarBpR2CBtxKj7kBbY1h
β€οΈ
3