*Tanzania ilikuwa na ushawishi mkubwa wa kidiplomasia na kimkakati hasa katika enzi za Mwalimu Julius Nyerere (1960s–1985) kutokana na misingi yake ya sera ya mambo ya nje, ambayo ilijikita katika Ujamaa na Kujitegemea, Pan-Africanism, na Non-Alignment Movement (NAM). Hii ilisababisha Tanzania kuwa kitovu cha harakati za ukombozi wa Afrika na mshirika muhimu wa mataifa mbalimbali duniani.* _Kwa Nini Tanzania Ilikuwa na Ushawishi Mkubwa?_ 1. Msimamo Mkali wa Kuunga Mkono Harakati za Ukombozi • Tanzania ilikuwa mwenyeji wa makundi ya ukombozi kama ANC (Afrika Kusini), FRELIMO (Msumbiji), MPLA (Angola), SWAPO (Namibia), na ZANU/ZAPU (Zimbabwe). • Ilitoa mafunzo ya kijeshi, misaada ya kijamii, na kuwa kiunganishi kati ya mataifa ya Afrika na dunia nzima kwenye mapambano dhidi ya ukoloni. • Dar es Salaam ilikuwa “mji mkuu wa mapinduzi ya Afrika” kwa kuwa kimbilio la wapigania uhuru. 2. Uongozi wa Nyerere Katika Siasa za Afrika • Alikuwa mmoja wa waanzilishi wa Umoja wa Afrika (OAU) na aliongoza juhudi za kuimarisha mshikamano wa bara. • Alisaidia usuluhishi wa migogoro mbalimbali, kama vile mgogoro wa Uganda baada ya kumtoa Idi Amin madarakani (1979). • Alikuwa na msimamo wa kuikosoa Uingereza kuhusu Zimbabwe na Afrika Kusini, akishinikiza vikwazo dhidi ya serikali za kibaguzi. 3. Sera Huru ya Kidiplomasia (Non-Alignment Policy) • Tanzania haikujifunga na kambi ya Mashariki (Urusi/China) wala Magharibi (Marekani/NATO), bali ilicheza nafasi ya kati kwa faida yake. • Iliweza kupata msaada wa kiuchumi na kijeshi kutoka pande zote bila kuwa chini ya ushawishi wa mataifa makubwa. 4. Msimamo Mkali Dhidi ya Ukoloni na Ubaguzi wa Rangi • Nyerere alikataa uanachama wa Jumuiya ya Madola (Commonwealth) kwa muda baada ya Uingereza kuendelea kuiunga mkono Rhodesia (Zimbabwe ya sasa) chini ya Ian Smith. • Aliongoza kampeni za kimataifa za kutaka mataifa ya Magharibi yaweke vikwazo dhidi ya Afrika Kusini ya ubaguzi wa rangi (Apartheid). 5. Nguvu ya Jeshi la Tanzania • Ushindi dhidi ya Idi Amin wa Uganda (1978-79) ulionyesha nguvu ya kijeshi ya Tanzania, jambo lililoifanya iheshimike Afrika Mashariki na Kati. • Tanzania ilisaidia vikundi vya wapigania uhuru kwa mafunzo ya kijeshi, hasa Msumbiji, Zimbabwe, na Angola. Nchi Ambazo Tanzania Iliaffect 1. Msumbiji – Iliwezesha FRELIMO kupambana na Wareno mpaka uhuru (1975). 2. Zimbabwe – Iliunga mkono ZANU na ZAPU katika kupambana na utawala wa Ian Smith mpaka uhuru (1980). 3. Namibia – Iliunga mkono SWAPO dhidi ya ukoloni wa Afrika Kusini mpaka uhuru (1990). 4. Afrika Kusini – Ilikuwa ngome ya ANC na ilichangia kuanguka kwa ubaguzi wa rangi. 5. Uganda – Iliingilia kati kumwondoa Idi Amin na kusaidia kuirejesha Uganda kwenye mstari wa utawala bora. 6. Angola – Iliunga mkono MPLA katika mapambano dhidi ya Wareno na maadui wao wa ndani. *Nguvu Ambazo Tanzania Ilikuwa Nazo* • Nguvu ya Kiushawishi Kimataifa – Ilikuwa kinara wa Pan-Africanism na iliheshimika Umoja wa Mataifa na NAM. • Nguvu ya Kijeshi – Iliweza kuangusha serikali za kijeshi (Uganda) na kusaidia wapigania uhuru kwa mafunzo na misaada. • Nguvu ya Kidemokrasia – Iliheshimika kama nchi ya kwanza Afrika kuanzisha siasa za ujamaa na kujitegemea bila kutegemea ukoloni mamboleo. • Nguvu ya Kimaadili – Msimamo wa Nyerere wa kuhubiri usawa, haki, na mshikamano ulimfanya kuwa kiongozi mwenye heshima kubwa duniani. Kwa ujumla, Tanzania ilikuwa na ushawishi mkubwa wa kidiplomasia kutokana na uongozi wa Nyerere, msimamo wake mkali dhidi ya ukoloni, sera huru za mambo ya nje, na mchango wake katika harakati za ukombozi wa Afrika. ‎Follow the International Relations and Diplomacy 🌎 channel on WhatsApp: https://whatsapp.com/channel/0029Vane2Bb7tkjIq74R1c23