Efsane dergi Gençbeyin'den derlenen öğrenmeyi öğrenme semineri notları Faydalı olması dileğiyle Kim ortaya attı? "21. yüzyılın cahilleri okuma yazma bilmeyenler değil, öğrenmeyi öğrenmeyenler olacaktır" diyor ünlü düşünür/gelecek bilimci Alvin Toffler. Sessizce oturup yalnızca verileni almakla yetinmeyip görerek, duyarak, çözümleyerek, söyleyerek, yaparak, katılarak, paylaşarak öğrenmeyiöğrenmek; böylece bilgiyi yalnızca tekrarlamayıp bilinenleri sorgulamak ye icabında kendi bilgisini kendisi üretmek. Ne demektir? Bilgiyi nereden bulacağını, nasıl düzenleyeceğini, gerektiğinde nasıl kategorilere ayıracağını, hangi bilgiye inanacağını, bilgiyi nasıl kontrol edeceğini,somutla soyut arasındaki dengeyi nasıl sağlayacağını,ileri geri adımları nasıl atacağını, problemlere bakarken ve çözümleri ararken farklı düşünebilmeyi, alternatif üretebilmeyi, kendi kendisine öğretebilmeyi öğrenmek. Konunun anafikri: Öğrenme eğitimden, eğitim bilgi aktarımından ibaret değildir. Öğrenmeyi kişinin herhangi bir kanaldan aldığı uyarılardan sonuçlar çıkarması, bunları kullanması, geliştirmesi, böylece bazı amaçlarına ulaşması şeklinde anlamamız gerekir. Böyle baktığımızda öğrenme becerimizin büyük ölçüde düşünme kapasitemize bağlı olduğu, bu yüzden düşünme kapasitemizi artırmaya yönelik çabalarımıza özel önem vermemiz gerektiği sonucuna varırız. Zaten şartların devamlı değiştiğini gözönüne alırsak çoğu bilgi ve becerimizin birgün önemini yitireceğini ama öğrenme becerimizin tam tersine giderek daha çok önem kazanacağını unutmamalıyız. Püf nokta: Bilgiyi hayatın tabiî parçası haline getirmek. Aksi halde ne olur? Sadece mecbur kalınca kullanılan veya hiç kullanılmayan bilgi beceriye dönüşmez. Öyleyse ne yapılmalı? Tecrübe kazanılarak öğrenilmeli, yani bilgiyi yaşamak ve bizzat uygulamak gerek. Ancak o zaman bilgi beceriye dönüşür. Bilgi beceriye dönüştürülmezse ne olur? Tarih tekerrür eder, daha doğrusu hatalar tekrarlanır. Öğrenme süreçleri: 1- Gözlem ve algılama, 2-Anlama ve yorumlama, 3- Uygulama ve sınama, 4-Yansıtma, Öğrenmenin can damarı: Gözlem yapmaktır. Gözlemi etkileyen 2 unsur: 1- Öğretenin tutumu. 2- Kullandığı araç gereçler. Öğrenmenin en etkili yolu: 1- Kendini, 2- Öğrenme kapasiteni, 3- Başarıyla kullandığın ve kullanmaya ihtiyacın olan yöntemi, 4- Öğrenmek istediğin konuya olan bilgi ve ilgini bilmekten geçer (Fiziği öğrenmek kolay, fakat tenisi-öğrenmek zor olabilir veya tam tersi). Öğrenmeye 1. derecede ilgili kavramlar: *Okumayı sevmek, * Problem çözebilmek, *Hatırlamak, * Ezberlemek, Yorumlamak, * Grup çalışması, * Özetlemek, * Soru sormak, * Tekrar yapmak, * Çesitli kaynaklardan bilgiye ulaşabilmek. Öğrenmeyi kolaylaştırma yolu: Konuyu şekil, grafik, resim gibi görsel sembollerle birleştirmek. Öğrenmeyi öğrenmenin 4 adımı: 1- Konu anlamlı gruplara ayrılmalı, 2- Bu gruplar arasındaki ilişkiler görsel olarak sergilenmeli, 3- Konuyla ilgili örnek bulunmalı, gerekirse hayalî örnek verilmeli, 4- Nesne ve olayların farklı boyutları arasında çarpıcı ve akılda kalacak ilişkiler kurulmalı (Sülfirik asit = Hasan İki Salak Osman Dört). Öğrenme niçin gerçekleşmez? Amaç netleşti- rilmediği için. Çünkü amaç yol gösterir, uygun araç ve yöntemlerin seçilmesini sağlar kişiyi motive eder, başarıların ölçülebilirliğini sağlar. Oğrenme amaç haline nasıl getirilir? Konunun ihtiyaçlara hitap etmesi sağlanarak. Çabalarımız başarılı olduğunda ihtiyacımızın karşılanacağını, başarısız olduğumuzdaysa doğrudan veya dolaylı bir bedel ödeyeceğimizi bilirsek çaba gösteririz. Öğrenmeyi öğrenme teknikleri: 1- Kolaydan zora doğru bir sırayla öğrenin. 2- Sürecin her safhasına, aktif şekilde katılın. 3- Geri bildirimi (feedback) ve değerlendirmeyi ihmal etmeyin. 4- Aşırı genelleme ve basitleştirme yapmaktan kaçının. 5- Bütünlüğü sağlayın. 6- Kavramlar, nesneler, olaylar arasında benzerlik kurmaya çalışın. 7- Ana-baba, öğretmen veya yöneticiden psikolojik destek alın. 8- Öğretilen konu öğrenme sürecinin başında ve sonunda özetlenmeli. 9- Beynin buluşçu ve mantıksal fonksiyonları (resimler, şekiller, grafikler kullanmak; çokrenklilik, çarpıcı örnekler) birlikte kullanılmalı. 10- Mizahın öğrenmenin etkinliğini artıracağı unutulmamalı. 11-Anlatım öğrenenin kapasitesine uygun olmalı, 12- Aktif.katılım sağlanmalı, 13- Başarma arzusu canlı tutulmalı. Öğreten nelere dikkat etmeli? 1- Konunun geniş bir alanı kapsayan temel bilgilerini özetlemek, amacını ortaya koymak. 2- Öğrenenin konuyu anlaması için gerekli bilgileri eksiksiz vermek. 3- Öğrenenin kapasitesini aşacak fazla ayrıntılardan kaçınmak. İlginç bir örnek: Bir teknisyen parçanın takılacağı makinenin nasıl çalışacağını veya ürettiği parçanın makine içindeki rolünü bilmezse başarılı olamaz. Öğrenmenin kurumsal ve toplumsal boyutları 3'tür: 1- Eğitim sistemi, 2- Kurumun öğrenme mekanizmaları, 3- Toplumun öğrenme mekanizmaları. Efsane dergi Gençbeyin'den derlenmiştir...