TRANSDÜKSİYON Virüsler aracılığıyla gerçekleşen(virüslerin inDÜKlediği) hücreler arası genetik materyal transferi şeklidir. Transdüksiyon sonucu virülans artışı olmasına FAJ KONVERSİYONU denilir. Çevresel tehditlere adaptasyon genlerini önemli aktarım şekillerinden birisidir.(Çoklu antibiyotik direncini en sık aktarım biçimi konjugasyondur. Çünkü ab direnci çoğunlukla plazmidde kodlanır.) Transdüksiyonun yakın zamana kadar 2 tipi olduğu düşünülüyordu. Ancak son kabul edilen haliyle 3 şekli vardır: 1-Generalize transdüksiyon 2-Özel transdüksiyon 3-Abortif transdüksiyon 1-Generalize Transdüksiyon Bakteriyofajın sadece LİTİK aşamasında gerçekleşir. Burada fajdan salınan DNAaz ile rastgele parçalanan DNA segmenti tesadüfen aynı yerde sentezlenmiş faj kapsidi içine girer.(sonuçta transdüktör partikül oluşur.) Bu transdüktör partikül yeni bir bakteriyi enfekte eder ve eski konaktan aldığı bakteri DNA parçasını salar. Bu DNA parçası yeni bakterinin kromozomuna entegre olur ve bakteriye yeni özellik kazandırır. 2-Özel Transdüksiyon Bakteriyofajın sadece LİZOJENİK aşamasında gerçekleşir. Burada faj DNA'sı konak bakteri kromozomunda belirli bir yere entegre olur ve PROFAJ adını alır. Bakteri DNA'sı eşlenirken profaj da eşlenir ve bu şekilde genetik olarak kalıtılır. Uygun şartlar altında veya UV ışını gibi belli uyaranlarla tetiklenerek bakteri kromozomundan ayrılan faj DNA'sı litik döngüye girer. 3-Abortif Transdüksiyon Trandüktör partikülden salınan eski bakterinin DNA parçası yeni bakterinin kromozomuna entegre olmak yerine bağımsız bir parça olarak tutulabilir.(plazmid) Bu parça kromozoma entegre olmamasına rağmen taşıdığı özelliği yeni bakteriye aktarabilir. Ancak kromozoma entegre olmadığı için bakteri DNA'sının replikasyonuyla eş zamanlı replike olamaz. Bakterinin üremesi esnasında kendisini eşleyemediği için oluşan yavrulardan yalnızca birisinde kalırken diğeri bu özellik açısından negatif olur. Bakteriyofajın hayat döngüsünün iki aşaması vardır: 1) Lizojenik(Ilımlı) faj 2) Litik Faj Bir bakteriyofaj her iki aşamaya da geçebilir. Enfekte ettiği bakterinin sabit oranda çoğalabileceği(yani log fazı) bir ortamda litik aşamadadır. Çünkü ortamda enfekte edebileceği yeterli sayıda bakteri vardır. Bakterinin barınması için uygunsuz ortamlarda bakteriyofaj da Lizojenik(ılımlı) döngüye geçer ve böylelikle enfekte ettiği bakteriyi hemen öldürmemeye başlar. Bir lizojenik bakteriyofaj şartlar uygun hale geldiğinde yeniden litik aşamaya geçebilir. Örn: Bir kişi S. pyogenes ile enfekte oldu ve kızıl kliniği geliştiriyor. Bakteri sayısı sabit oranda artarken(yani log fazı) toksini aktaracak bakteriyofajın enfekte edebileceği bir sürü bakteri var. O yüzden enfekte ettiği bakteriden virülans faktörünü(bu örnekte toksin) alıp bakteriyi öldürüyor. Çıkıp diğer bakteriyi enfekte ediyor ve virülans faktörünü ona taşıyor. Bir süre sonra enfeksiyonun doğal seyrine ve konak savunma sistemi cevabına bağlı gelişim duruyor ve duraklama dönemine giriliyor. İşte bu dönemde bakteri sayısının kısıtlılığı, kendisi için konak olan bu canlıyı öldürmeme, bir nevi müsrif davranmama konusunda bakteriyofajı uyarıyor ve bakteriyofaj daha ılımlı bir hâl alıyor. Yani lizojenik(ılımlı) döngüye geçiyor. Eğer bakteri sayısı tekrar artmaya başlar, enfeksiyon tablosu ilerlerse bakteriyofaj tekrar litik döngüye geçer. LİTİK DÖNGÜ-LİTİK FAJ Litik döngüdeki bakteriyofaj, bakteriyi enfekte edince virülans faktörünü almak için DNAaz salgılar. Bu şekilde küçük parçalara ayrılan DNA paketlenir ve yeni virüs partiküllerine alınır. Bakteri DNA'sı taşıyan bu viral partiküllere "Transdüktör Partiküller" denir. DNA'sı parçalara ayrılmış konak bakteri ölür. Transdüktör partiküller ölen bakteriyi terk eder ve yeni bir bakteriyi enfekte ederler. LİZOJENİK DÖNGÜ-LİZOJENİK(ILIMLI) FAJ Lizojenik döngüdeki bakteriyofaj bakteriyi enfekte ettikten sonra DNA'sını konak bakterinin kromozomuna entegre eder. Lizojenik bakteriyofajın konak bakteri kromozomuna entegre ettiği DNA'sına profaj denir. Profaj ile enfekte bakteriye de Lizojenik bakteri adı verilir. Lizojenik döngüde iki aşama vardır: 1- Şartların uygun olmaması(ör:duraklama fazı) veya uyaran olmaması durumunda profaj bakteri kromozomunda stabil olarak bekler ve bakteri üremesi esnasında kromozomla birlikte eşlenir ve yavru bakteriye aktarılır. Bu şekilde kalıtılmış olur. 2- Uygun şartlar tekrar oluştuğunda(ör: log fazı) veya UV ışını gibi uyaranlarla tekrar litik döngü başlar ve profaj, bakteri kromozumundan ayrılır. Bazen profaj ile birlikte bir miktar bakteri DNA'sı da kromozomdan ayrılır. Bu ayrılan parçalar da yeni üretilen viral partiküllere alınır. Bu şekilde "Transdüktör Partiküller" oluşturulmuş olur. Bu partiküller konak bakteriyi terk eder. Bu şekilde uyaran veya uygun ortamın olmadığı durumlarda profaj genetik olarak lizojenik döngüde kalıtılmaya devam eder. Uygun ortam veya uyaran olduğunda litik döngü başlatılıp oluşturulan transdüktör partiküller vasıtasıyla yeni enfekte edilen bakterilere eski konak bakteriden genetik bilgi(ör:antibiyotik direnci, virülans faktör vb) aktarılır. Transdüktör partiküller olgun bir bakteriyofaja benzerler ancak farklı olarak önceki konaktan aldıkları bakteriyel DNA'yı taşırlar. Yeni bakteriyi enfekte edince viral DNA yerine bu bakteriyel DNA parçasını salarlar. Bu bakteriyel DNA parçası yeni bakteride kromozoma entegre olabilir veya plazmid olarak tutulabilir. !! Transformasyon ortamda DNAaz bulunmasıyla bozulur ve gerçekleşemez, ancak transdüksiyon DNAaz'a dirençlidir. Hatta litik faj konak DNA'sını parçalamak için DNAaz salgılar. Umarım faydalı olmuştur. İyi çalışmalar... #reklam 📌 *TÜM BU ANLATIMLARIN, MNEMONICLERİN VE ÇOK DAHA FAZLASININ YER ALDIĞI MİKROBİYOLOJİ KONU ANLATIM KİTABIM:* https://www.tipdemy.com/urun/temel-ve-klinik-mikrobiyoloji-konu-kitabi/