*Önemli Kuramlar ve Öncüleri* *Davranışçı Kuramlar (Behaviorism)* • John Watson: Klasik koşullanma temelli öğrenme. • B.F. Skinner: Edimsel koşullanma, pekiştirme ve ceza kavramları. • Edward Thorndike: Bağlaşımcılık (Connectionism), etki yasası. *Bilişsel Kuramlar (Cognitive Theories)* • Jean Piaget: Bilişsel gelişim kuramı, çocukların öğrenme süreçleri (duyu-motor, işlem öncesi, somut işlemler, soyut işlemler evreleri). • Jerome Bruner: Keşfederek öğrenme ve bilişsel gelişim. • David Ausubel: Anlamlı öğrenme, ön örgütleyiciler (advance organizers). *Yapılandırmacı Kuramlar (Constructivism)* • Lev Vygotsky: Sosyal yapılandırmacılık, yakınsak gelişim alanı (ZPD), dil ve kültürün öğrenmedeki rolü. • John Dewey: Deneyim temelli öğrenme, pragmatizm, demokratik eğitim. *Bağlamsal ve Sosyo-Kültürel Kuramlar* • Urie Bronfenbrenner: Ekolojik sistemler kuramı (mikro, mezo, ekso, makro, krono sistemler). • Paulo Freire: Eleştirel pedagoji, ezilenlerin eğitimi, diyalojik öğrenme. Etkileşimci ve Postmodern Yaklaşımlar • Howard Gardner: Çoklu zekâ kuramı (multiple intelligences). • Henry Giroux: Eleştirel pedagoji ve eğitimde sosyal adalet. • Michel Foucault: Eğitimde güç ve bilgi ilişkisi.