
UPSC Hindi Upsc UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC Upsc Upsc UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC UPSC
May 21, 2025 at 01:03 AM
पंचायती राज को संवैधानिक दर्जा
संवैधानिक दर्जा क्या है?
जब किसी संस्था को संविधान में स्थायी दर्जा, अधिकार व दायित्व मिलते हैं, तो उसे संवैधानिक दर्जा कहा जाता है।
महत्वपूर्ण तिथियाँ:
👉लोकसभा में पारित: 22 दिसंबर 1992
👉राज्यसभा में पारित: 23 दिसंबर 1992
👉राष्ट्रपति की स्वीकृति: 20 अप्रैल 1993
👉प्रभावी तिथि: 24 अप्रैल 1993 (संवैधानिक दर्जा प्रभावी)
👉संविधान के 73वें संविधान संशोधन अधिनियम के द्वारा पंचायती राज संस्थाओं को संवैधानिक दर्जा मिला l
👉प्रधानमंत्री (उस समय): पी. वी. नरसिम्हा राव
👉संविधान संशोधन:
✍73वाँ संविधान संशोधन अधिनियम, 1992
✍भाग-9 (अनु. 243-क से 243-ण) जोड़ा गया
✍ग्यारहवीं अनुसूची में 29 विषयों का उल्लेख
✍उत्तर प्रदेश में इनमें से 16 विषय पंचायतों को हस्तांतरित l
🍁नीति निदेशक तत्व:
अनुच्छेद 40 – ग्राम पंचायतों की स्थापना हेतु राज्यों को निर्देश
राष्ट्रीय पंचायती राज दिवस:
🔴पहली बार 2010 में मनाया गया
हर वर्ष 24 अप्रैल को मनाया जाता है
❤️
👍
🙏
😢
7