کودکانی که به‌طور منظم در معرض داستان‌های کتاب مقدس قرار می‌گیرند، اغلب خلاقیت، هوش عاطفی و توانایی تفکر انتقادی بیشتری پیدا می‌کنند. این موضوع توسط تحقیقات علوم شناختی تأیید شده است، که نشان می‌دهد سنت‌های غنی از روایت، مانند کتاب مقدس، بخش‌هایی از مغز را که با تخیل و استدلال در ارتباط اند، تحریک می‌کنند. دکتر جاستین برت، دانشمند علوم شناختی در دانشگاه آکسفورد، توضیح می‌دهد که داستان‌های کتاب مقدس – با معجزات، کشمکش‌های اخلاقی و لایه‌های رمزی‌شان – به کودکان کمک می‌کنند تا تفکر انتزاعی و استدلال خلاف‌واقع را پرورش دهند، که از جنبه‌های کلیدی هوش به شمار می‌روند (کتاب «باورمندان زاده‌شده»، ۲۰۱۲). داستان‌هایی چون داوود و جالوت یا حکمت سلیمان ذهن کودکان را به چالش می‌کشد تا معنا را تفسیر کنند، پیامدها را پیش‌بینی نمایند، و در باره درست و نادرست ژرف‌اندیشی کنند. این تمرینات ذهنی باعث تقویت استدلال اخلاقی، اعتماد به‌نفس، و توانایی بیان افکار پیچیده می‌شوند – خصوصیاتی که با رهبری قوی و تفکر نوآورانه پیوند دارند. در مقابل، کودکانی که در نظام‌های سنتی اسلامی پرورش می‌یابند و در آن‌ها حفظ قرآن بدون زمینه‌سازی یا بحث صورت می‌گیرد، اغلب نشانه‌هایی از رکود فکری را نشان می‌دهند. کودکان در حقارت، ذهن کند و خراب، رکود رشد انسانی، به انزواکشیده شده و مملو از حسادت و نفرت ببار می‌آیند.