NHAU DZESHONA🇿🇼
June 19, 2025 at 07:46 AM
*📰 Makudo echikadzi ane hukama hwakasimba navabereki vechirume anowanzo rarama kwenguva refu*
Follow nhaudzeshona 👇🏻
https://whatsapp.com/channel/0029VaFXuqUFXUuV0KSJBF2X
-
Dai makudo echirume aiongororwa nenzira imwecheteyo nevamwe vanhu panyaya dzehunhu, zvichida vaizonzi “madzibaba asina hanya”, nekuda kwekusashandira zvakanyanya mukurera vana vavo.
Asi chidzidzo chitsva chinoratidza kuti kunyange basa ravo shoma rinogona kuva nemigumisiro mikuru, sezvo makudo echikadzi ane hukama hwakasimba navababa vavo kubva vachiri vadiki achiratidzwa kurarama kwenguva refu pavakuru.
“Pakati pezvipenyu zvemhuka dzepamusoro, vanhu ndivo vakasiyana nekuda kwekuti varume vanoita basa rakakura pakurera vana,” akadaro Prof Elizabeth Archie, mumwe wevanyori vechidzidzo ichi anobva ku University of Notre Dame ku Indiana.
“Vazhinji vevababa vemaprimates havaiti basa guru, asi zvinoratidzwa nemakudo izvi zvinogona kuratidza kuti tava kunge tichidzikisira basa revababa mune dzimwe mhando dzemhuka idzi.”
Mugwaro rakaburitswa mu Proceedings of the Royal Society B, Archie nevamwe vake vakataura kuti vakadzidza nezvemakudo ari musango mu Kenya, vachitarisa 216 vakadzi vakaberekwawo ne 102 varume, sezvakaburitswa nedata remageneti.
Chikwata ichi chakadzidza kuwanda kwekudyidzana mukuzvichenesa (grooming) kwakaitika pakati pevababa nemwanasikana mukati memakore mana ekutanga ehupenyu hwemwana, pamwe nekunyora huwandu hwemazuva pavakagara muboka rimwe chete panguva iyoyo. Vakazotevera kuti vakadzi ava vakaramba vachirarama kwemakore mangani.
Archie akati vakatarisa pavana vechikadzi chete nekuti vechirume vanowanzochinja mapoka pavakuru, izvo zvinoita kuti zvinyanye kuoma kutevera hupenyu hwavo.
Vatsvakurudzi vakawana kuti makudo echikadzi akagara kwenguva refu muboka rimwe nevababa vavo uye akaita nguva yakawanda vachizvichenesa navo akararama makore maviri kusvika mana kupfuura avo vasina hukama hwakasimba navababa vavo. Kana chimwe chete chezviviri izvi chakaitika, paionekwa kuwedzera kwemakore anenge maviri kusvika matatu, Archie akawedzera.
“Upenyu hwepakati hwe makudo echikadzi hunosvika makore 18 kana akasvika pakukura,” akadaro, achitaura kuti vanowanzobereka mwana mumwedzi gumi nemasere.
“Saka kurarama makore maviri kusvika matatu zvakawedzera mukana wekuti vabereke mwana mumwe zvakare.”
Izvozvo, Archie akati, zvinogona kupa vababa chido chekutsigira vana vavo, kunyanya sezvo varume vanenge votadza kukwikwidza nevamwe pakutsvaga vakadzi sezvavanenge vachikwegura.
“Vanenge vasingachakwanisi kukwikwidza pakutsvaga vakadzi, asi vanogona kubatsira vanasikana vavo,” akadaro Archie. “Kana vanasikana vavo vakararama kwenguva refu, vababa vanopfuudza majini akawanda uye vanowedzera mikana yekubereka, sezvo vana vavo vachirarama kwenguva refu uye vachibereka vakawanda.”
Vatsvakurudzi vakawanawo kuti hukama hwakasimba pakati pevakadzi vadiki nevarume vakuru vasiri vababa vavo kana vamwewo vechikwata hwaisina chayainowedzera pakurarama kwavo pavakuru.
Archie akati hazvisati zvanyatsojeka kuti nei hukama hwakasimba hwepakutanga pakati pevababa nevanasikana hungawedzere hupenyu hwevakadzi ava, asi akati pane zvikonzero zvinoverengeka zvinogona kunge zvichiita basa.
Pakati pazvo, akati vababa vangave vaine mukana mukuru wekupindira kana vanasikana vavo vakapinda muhondo, kana kuti kuburikidza nekutyisa vamwe, vanogadzira “nzvimbo yakachengeteka” yakavapoteredza, izvo zvinoderedza mukana wekubirwa chikafu, kukuvara kana kushungurudzwa – zvese izvi zvichibatsira kuti vakure vakagwinya.
Asi Archie akataura imwe pfungwa zvakare."ichi chinyorwa che Standard Nhau" kana musiri mubato reStandard Nhau, tumirai shoko rekuti "Nhau" kuna +263 71 046 5108, paWhatsapp ipapo kuti akuisei mu group chairo chairo.
“Zvingangoita kuti vanasikana vane hutano ndivo vanowanzoita hukama hwakanaka nevababa vavo, uye ndosaka vachirarama kwenguva refu,” akadaro.
🙏
1