SURA YA 3 Utoto, Familia na Kivuli cha Kihisia Kabla ya dunia kutufundisha aibu, kabla ya jamii kutuwekea mipaka, tulikuwa watoto huru: tuliocheka bila sababu, tulioimba kwa sauti, tuliokasirika bila woga — tuliishi kwa ukweli wetu wa ndani. Lakini haikuchukua muda mrefu, dunia ilituambia: “Hivyo si sahihi “Usiwe hivyo “Hutapendwa ukijionesha namna hiyo.” Na hapo ndipo kivuli kilianza kujengwa. *Familia Kama Chanzo Kikuu cha Kivuli* Familia ndio shule ya kwanza ya hisia zetu. Lakini si kila familia ni salama kihisia. Baadhi yetu tulikulia katika mazingira ya: Ukosoaji wa kila mara Kutothaminiwa Kunyimwa mapenzi ya wazi (hug, sifa, faraja) Kufanywa tujihisi hatuna maana Wazazi wetu wengi hawakuwa wabaya walikuwa na majeraha yao. Walilelewa hivyo hivyo, bila kufundishwa jinsi ya kupenda kihisia au kuelewa hisia za mtoto. *Mtu aliyeumizwa, huumiza wengine* Lakini tukibeba majeraha yao bila kutambua, tunajenga vizazi vya kivuli. Kivuli Cha Kihisia: Maumivu Yasiyoonekana Kuna majeraha ya kimwili, na kuna ya kihisia. Yale ya kihisia ni hatari zaidi kwa sababu hayana alama inayoonekana, lakini huishi mioyoni kwa miaka mingi. Mifano ya Kivuli cha Kihisia: Ulipoitwa “mpumbavu” ukiwa mdogo — ukaanza kuamini hutakuwa chochote. Ulikataliwa ulipotaka kubembelezwa — ukaanza kuamini hupaswi kuhitaji msaada. Ulikuwa mtoto mwenye ndoto, lakini ukaambiwa “hutaweza” — ukaacha kuota kabisa. Hivi vyote hubaki ndani yetu kama sauti za ndani (inner critic), ambazo huibuka kila tunapotaka kubadilika, kupenda au kujiamini. Majukumu Tuliyobeba Bila Hiari Watoto wengine walilelewa kama watu wazima wa familia: Kulinda ndugu wadogo Kumfariji mzazi aliyejeruhiwa kihisia Kuwa mtulivu kila wakati ili kuepuka hasira za baba au mama Majukumu haya hujenga kivuli cha “kituo cha msaada”, ambapo mtu hukua akiweka mahitaji ya wengine mbele kuliko yake mwenyewe — hadi anajisahau. 🔹 Mtoto Wa Ndani (Inner Child) Ndani ya kila mtu mzima, bado kuna yule mtoto mdogo aliyewahi kuumizwa, kukataliwa au kupuuzwa. Mtoto huyu hupiga kelele kwa njia zisizo za moja kwa moja: Wivu usioelezeka Hasira zisizodhibitika Hofu ya kuwa karibu na wengine Kutafuta upendo kupita kiasi hata kwa wenye kukuumiza Mtoto huyu wa ndani anahitaji kusikilizwa, kupendwa na kuponywa. Zoezi la Kivuli — Sura ya 3 chukuwa dk 3/10 fikilia majibu haya kisha ujipe majibu mwenye 1. Ni tukio gani la utotoni unalolikumbuka kama chanzo cha maumivu au aibu? 2. Ni sentensi gani ulisikia mara nyingi kutoka kwa familia yako ambayo ilikuumiza? 3. Ni hisia zipi ulifundishwa “hazifai 4. (mfano: hasira, huzuni, kujitegemea) 4. Ni jukumu gani ulibeba ukiwa mtoto ambalo si lako? 5. Ungependa kumwambia nini mtoto huyo wa ndani aliyejeruhiwa? Hitimisho la Sura Wakati mwingine tunakuwa wakali kwa nafsi zetu, hatujui kwamba ndani yetu bado kuna mtoto aliyejeruhiwa anayeomba upendo. Kazi ya kivuli ni kurudi nyuma, kumkumbatia mtoto huyo, na kusema: *Sikupaswa kupitia hayo yote. Ulipaswa kupendwa. Ulipaswa kulindwa. Na sasa nitakupenda mimi mwenyewe*