
نشر آثار امام ابوحنیفه نعمان رحمه الله
February 16, 2025 at 12:05 PM
#نشر_عقیده_امام_ابوحنیفه_رحمه_الله
نماز عید - 3
📚احادیث طریقۀ نماز عید
نماز عید الفطر و عید قربان، دو دو رکعت با شش تکبیر زاید اداء می شود. سه تکبیر در رکعت اول بعد از ثناء و قبل از قرائت گفته می شود، و سه تکبیر زاید در رکعت دوم بعد از قرائت گفته می شود.
در رکعت اول بعد از گفتن هر تکبیر زاید دست ها برابر با گوش بلند می گردند و سپس در پهلو رها می شوند، و بعد از تکبیر سوم، دست ها بسته می شوند. در رکعت دوم بعد از گفتن سه تکبیر زاید با گفتن تکبیر چهارم به رکوع باید رفت.
به این ترتیب در رکعت اول، سه تکبیر زاید همراه با تکبیر تحریمه جمعاً چهار تکبیر می شود، و در رکعت دوم، سه تکبیر زاید همراه با تکبیر رکوع، چهار تکبیر می گردد. در این صورت گویا در هر رکعت، چهار تکبیر گفته می شود.
✅چند احادیث شریف در این مورد
💠(1) أَنَّ سَعِيدَ بْنَ الْعَاصِ، سَأَلَ أَبَا مُوسَى الْأَشْعَرِيَّ، وَحُذَيْفَةَ بْنَ الْيَمَانِ، كَيْفَ كَانَ رَسُولُ اللهِ ﷺ يُكَبِّرُ فِي الْأَضْحَى وَالْفِطْرِ؟ فَقَالَ أَبُو مُوسَى: كَانَ يُكَبِّرُ أَرْبَعًا تَكْبِيرَهُ عَلَى الْجَنَائِزِ، فَقَالَ حُذَيْفَةُ: صَدَقَ، فَقَالَ أَبُو مُوسَى: كَذَلِكَ كُنْتُ أُكَبِّرُ فِي الْبَصْرَةِ، حَيْثُ كُنْتُ عَلَيْهِمْ.
ترجمه: سعید بن العاص می فرماید که من از حضرت ابو موسی اَشْعَری و حُذَیْفَه بن یَمان سوال کردم که رسول اکرم ﷺ در نماز عید قربان و عید فطر چند تکبیر می گفتند؟ حضرت ابو موسی جواب داد: چهار تکبیر مانند تکبیرات نماز جنازه. حضرت حُذَیْفَه (تصدیق نموده) فرمود: ابوموسی راست می گوید. ابوموسی ادامه داد: هنگامی که حاکم بصره بودم، در آنجا نیز همچنین می کردم.
(سنن ابی داؤد: 1/299 حدیث 1153 | السنن الکبری: 3/408 حدیث 6183)
💠(2) أَنَّ الْقَاسِمَ أَبَا عَبْدِ الرَّحْمَنِ حَدَّثَهُ قَالَ: حَدَّثَنِي بَعْضُ أَصْحَابِ رَسُولِ اللهِ ﷺ قَالَ: صَلَّى بِنَا النَّبِيُّ ﷺ يَوْمَ عِيدٍ فَكَبَّرَ أَرْبَعًا وَأَرْبَعًا ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَيْنَا بِوَجْهِهِ حِينَ انْصَرَفَ قَالَ: لَا تَنْسَوْا كَتَكْبِيرِ الْجَنَائِزِ وَأَشَارَ بِأَصَابِعِهِ وَقَبَضَ إِبْهَامَهُ.
ترجمه: ابو عبد الرحمن قاسم می فرماید: بعضی از اصحاب رسول اکرم ﷺ مرا آگاه ساختند که رسول اکرم ﷺ ما را در روز عید نماز دادند و چهار چهار تکبیر گفتند و هنگامی که از نماز فارغ گردیدند، رخ به سوی ما نموده فرمودند: فراموش نکنید، تکبیرات عید مانند نماز جنازه (چهار تکبیر) است، و سپس آنحضرت ﷺ با چهار انگشت دست مبارک (به عدد چهار) اشاره نمودند و شصت مبارک را بستند.
(شرح معانی الآثار: 4/345 حدیث 7232 | إعلاء السنن: 8/127 حدیث 2126)
💠(3) در دورۀ خلافت امیر المؤمنین حضرت عمر در مورد تعداد تکبیرات جنازه اختلاف واقع شد که آیا چهار تکبیر است یا پنج یا هفت تکبیر. حضرت عمر صحابۀ کرام را جمع نموده و به ایشان مشورت داد تا بر یک صورت اتفاق نمایند. الفاظ حدیث چنین است:
فَأَجْمَعُوا أَمْرَهُمْ عَلَى أَنْ يَجْعَلُوا التَّكْبِيرَ عَلَى الْجَنَائِزِ مِثْلَ التَّكْبِيرِ فِي الْأَضْحَى وَالْفِطْرِ أَرْبَعَ تَكْبِيرَاتٍ فَأُجْمِعَ أَمْرُهُمْ عَلَى ذَلِكَ.
ترجمه: ایشان همه بر این امر اتفاق کردند که تکبیرات نماز جنازه مانند (چهار تکبیر در ابتدای رکعت اول و در انتهای رکعت دوم) نماز عید قربان و عید فطر، چهار تکبیر است و همه بر آن اجماع کردند.
(شرح معانی الآثار: 1/495 حدیث 2846)
💠(4) عَنْ عَلْقَمَةَ، وَالْأَسْوَدِ بْنِ يَزِيدَ قَالَ: كَانَ ابْنُ مَسْعُودٍ جَالِسًا وَعِنْدَهُ حُذَيْفَةُ وَأَبُو مُوسَى الْأَشْعَرِيُّ، فَسَأَلَهُمَا سَعِيدُ بْنُ الْعَاصِ عَنِ التَّكْبِيرِ فِي الصَّلَاةِ يَوْمَ الْفِطْرِ وَالْأَضْحَى ... فَقَالَ لَهُ حُذَيْفَةُ: سَلْ هَذَا لِعَبْدِ اللهِ بْنِ مَسْعُودٍ فَسَأَلَهُ، فَقَالَ ابْنُ مَسْعُودٍ: يُكَبِّرُ أَرْبَعًا ثُمَّ يَقْرَأُ، ثُمَّ يُكَبِّرُ فَيَرْكَعُ، ثُمَّ يَقُومُ فِي الثَّانِيَةِ فَيَقْرَأُ، ثُمَّ يُكَبِّرُ أَرْبَعًا بَعْدَ الْقِرَاءَةِ.
ترجمه: عَلْقَمَه و اَسْوَد روایت می کنند که حضرت عبد الله بن مسعود نشسته بود و حضرت حُذَیْفَه و حضرت ابو موسی نیز نزد وی تشریف داشتند. حضرت سعید بن العاص از ایشان دربارۀ تکبیرات نماز عید قربان و عید فطر سوال کرد. حضرت حُذَیْفَه گفت: این مسئله را از عبد الله بن مسعود بپرس. حضرت سعید، سوال را از حضرت عبد الله پرسید. عبد الله بن مسعود جواب داد: نمازگزار چهار تکبیر بگوید، سپس قرائت کند، سپس تکبیر گفته به رکوع برود، ودر رکعت دوم تکبیر گفته قرائت کند و بعد از قرائت، چهار تکبیر بگوید.
(مصنف عبد الرزاق: 3/293 حدیث 5687 | المعجم الکبیر: 9/303 حدیث 9519)
✍🏻مفتی محمد ابراهیم تیموری
┄┅═◈═✾📚✾═◈═┅┄
https://t.me/Mazhabe_Ahnaf