✔️اجتهاد ذوقی ✍️سهند ایرانمهر ( مرتبط با ویدیوی بالا) استاد سعید نفیسی می‌گفت یکی از خدمات احمد کسروی پنبه‌کردن این ریشه‌یابی‌های بی‌پایه بود، ریشه‌یابی‌هایی که به قول نفیسی ریشه بادکوبه را از بادهای تندی می‌دانست که در این شهر می‌وزیده و کوبه‌ها را به صدا درمی‌آورده، من این‌مهمان صداوسیما را نمی‌شناسم اما بیشتر اجتهادهای زبانی ایشان عامیانه و به دور از شیوه‌های محتاطانه علمی است: ‏ویدیویی از ایشان‌دیدم که می‌گویند:« پیراهن یعنی پیرامون تن»! ‏واژه‌ی پیراهن در فارسی از پیرهن در فارسی میانه (pērōhan) و اوستایی pairu-hana گرفته شده است. این کلمه ربطی به پیرا (پیرامون) ندارد. یا جوراب را گورپا به معنی گور پا دانسته‌اند حال انکه واژه جوراب از فارسی میانه jōrap گرفته شده و احتمالاً از ریشه‌ای ایرانی آمده است. برخی پژوهشگران معتقدند که این واژه ممکن است از ترکیب جور (به معنای نوع یا گونه) و آب (به معنای بافت یا پوشش) شکل گرفته باشد بنابراین نمی‌توان اینطور ذوقی و قطعی از ریشه واژه‌ها منطبق بر واژه‌های امروزی صحبت کرد. ‏خربزه ‏بعضی‌ها فکر می‌کنند خربزه ترکیبی از خر (به‌معنای بزرگ) و بوزه (خیار) است، اما این تحلیل از نظر زبان‌شناسی معتبر نیست. ‌ خربزه از فارسی میانه xarbuzag و احتمالاً از ریشه‌های ایرانی یا حتی وام‌واژه‌ای از زبان‌های شرقی‌تر مانند سغدی یا بلخی است. ‏انجیر ‏انگیل‌در فارسی میانه و angara در پارسی باستان آمده است. اینکه آن را ترکیبی از انگ (به‌معنای شهد) بدانیم، از نظر تاریخی تأیید نشده است. پیشتر هم متاسفانه استنباط عجیبی از این مهمان برنامه درباره ریشه «خاویار» شنیده بودم که همان زمان نوشتم که در مورد ریشه خاویار هیچ وحدت نظر یا فکت مستدلی وجود ندارد جز اینکه برخی آن را دارای ریشه تاتاری و ترکی ( خاویاه) می‌دانند و‌ برخی برگرفته از واژه caviale ایتالیایی. ‏ سخن آخر اینکه تحلیل ریشه‌شناسی زبان نیاز به بررسی تاریخی، مقایسه با زبان‌های هم‌خانواده و بررسی تغییرات آوایی دارد، و اینگونه برداشت‌ها غیرعلمی است هرچند با اقبال و‌ شگفتی افراد بی‌اطلاع همراه باشد. https://whatsapp.com/channel/0029VazakAH9WtC9jMbGGL3i