https://whatsapp.com/channel/0029VaDSRrrJUM2dzchS4C1L *┈•••❈﴿ روزۀ رمضان ﴾❈•••┈* *┈•••❈﴿ اهمیت و فرضیت روزه ﴾❈•••┈* بعد از ایمان و نماز و زڪات در تعالیم بنیادی اسلام، روزه می آید. قرآن شریف می فرماید: یٰۤاَیُّہَا الَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡاكُتِبَ عَلَیۡكُمُ الصِّیَامُ کَمَا كُتِبَ عَلَی الَّذِیۡنَ مِنۡ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوۡنَ. «ای مسلمانان! روزه بر شما فرض گردانیده شد چنانڪه بر اُمت های پیش از شما فرض گردانیده شده بود. باشد تا شما تقویٰ اختیار ڪنید». (سورۀ بَقَرَه: آیۀ ۱۸۳) روزه گرفتن تمام ماه رمضان در اسلام فرض است و هرڪس بدون عذر و مجبوری یک روز روزۀ ماه رمضان را ترک ڪند سخت گناهڪار می شود. در حدیثی وارد است: مَنْ أَفْطَرَ يَوْمًا مِنْ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ رُخْصَةٍ وَلَا مَرَضٍ لَمْ يَقْضِ عَنْهُ صَوْمُ الدَّهْرِ كُلِّهِ وَإِنْ صَامَهُ. «هرڪسی بدون عذر یا بیماری، اگر یک روز از ماه رمضان را روزه نگیرد و در بدلش سراسر عُمر را نیز روزه بگیرد، حق آن اداء نخواهد شد». (مِشْڪات شریف: حدیث ۲۰۱۳) *┈•••❈﴿ ثواب روزه ﴾❈•••┈* چونڪه نَفْس در هنگام روزه به نیّت عبادت از خوردن و نوشیدن و ارضای شهوت نَفْسانی بازداشته می شود و خواهشات و لذّات به خاطر خدا قربان می گردند، بنابرین الله أ ثواب آن را نیز جداگانه و بسیار ڪثیر قرار داده است. در حدیثی وارد است: كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ يُضَاعَفُ الْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ قَالَ اللهُ تَعَالَى: إِلَّا الصَّوْمَ فَإِنَّهُ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ يَدَعُ شَهْوَتَهُ وَ طَعَامَهُ مِنْ أَجْلِي. (بخاری شریف: حدیث ۱۹۰۴ و مُسْلِم شریف: حدیث ۱۱۵۸) «برای ثوابدهی تمام اعمال نیک بندگان، قانونی مُقَرَّر است و ثواب هر عمل مطابق همان قانون داده می شود، ولی روزه از این قانون مُسْتَثْنیٰ است. الله أ دربارۀ روزه می فرماید ڪه بندۀ من، خوردن و نوشیدن و شهوت نَفْس خود را به خاطر من قربان می ڪند، لِذا جزای روزه را من خود به او خواهم داد». و در حدیثی دیگر وارد است: مَنْ صَامَ رَمَضَانَ، إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ. «هرڪسی با ایمان و یقین ڪامل و برای حصول خوشنودی خدا و طلب ثواب از او، ماه رمضان را روزه بگیرد، تمامی گناهان گذشته اش بخشیده می شود». (بخاری شریف: حدیث ۳۸ | مُسْلِم شریف: حدیث ۷۶۰) و در حدیثی دیگری وارد است: لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ يَفْرَحُهُمَا: إِذَا أَفْطَرَ فَرِحَ، وَإِذَا لَقِيَ رَبَّهُ فَرِحَ بِصَوْمِهِ. (بخاری شریف: حدیث ۱۹۰۴ و مُسْلِم شریف: حدیث ۱۱۵۱) «روزه دار، دو خوشی و شادمانی خاص می یابد. یڪی را در همین دنیا هنگام افطار بدست می آورد و دیگری را در آخرت در هنگام حضور و باریابی در پیشگاه الٰهی». و در حدیثی دیگر وارد است: الصِّيَامُ جُنَّةٌ، وَحِصْنٌ حَصِينٌ مِنَ النَّارِ. «روزه سپری است نجات دهنده از آتش دوزخ و قلعه ای است مُستحڪم (ڪه روزه دار را از عذاب دوزخ محفوظ نگاه می دارد)». (مُسْنَد احمد: حدیث ۹۲۲۵) و در حدیثی دیگر وارد است ڪه: يَقُولُ الصِّيَامُ: أَيْ رَبِّ، مَنَعْتُهُ الطَّعَامَ وَالشَّهَوَاتِ بِالنَّهَارِ فَشَفِّعْنِي فِيهِ... فَيُشَفَّعَانِ. (مُسْنَد احمد: حدیث ۶۶۲۶ | مِشْکات شریف: حدیث ۱۹۶۳) «روزه خود نزد الله أ شفاعت روزه دار را می ڪند که این بنده به سبب من، در تمام روز، خوردن و نوشیدن و ارضای خواستۀ نَفْس را ترک ڪرده بود (لِذا او را عفو بفرما و اجری بزرگ به او عطا بنما). خداوند شفاعت روزه را قبول خواهد فرمود». در یک حدیث وارد است: وَلَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللهِ مِنْ رِيحِ المِسْكِ. «بوی بد دهان روزه دار (ڪه بعضی اوقات به سبب خالی بودن معده پیدا می شود) نزد الله أ از بوی مُشک بهتر است». (بخاری شریف: حدیث ۱۹۰۴ | مُسْلِم شریف: حدیث ۱۱۵۱) برعلاوۀ این فضایل روزه ڪه در احادیث بالا مذڪور است خصوصیت دیگر روزه این است ڪه روزه انسان ها را از حیوانات متمایز و ممتاز می گرداند. زیرا هر وقتی ڪه نَفْس خواست خوردن، و هر وقتی ڪه نَفْس خواست نوشیدن، و هر وقتی ڪه نَفْس خواست از جُفت خود لذَّت بردن؛ این خصلت حیوانات است. و هیچگاه نخوردن و هیچگاه ننوشیدن و هیچگاه از جُفت لذَّت نبردن؛ این صفت فرشتگان است. پس انسان با روزه گرفتن از سایر جانوران ممتاز می گردد، و نوعی مناسبت با فرشتگان پیدا می ڪند. *┈•••❈﴿ از فواید خاص روزه ﴾❈•••┈* یڪی از فواید خاص روزه اینست ڪه به سبب آن، صفت تقویٰ و پرهیزگاری در انسان به وجود می آید و روزه دار به ادارۀ خواهشات نَفْسانی خود قدرت می یابد و به فرونشاندن خواهش نَفْس و خواستۀ دل در مقابل حڪم خداوند عادت می ڪند و روح وی تربیت و ارتقاء می یابد. لیڪن همۀ این فواید تنها همان زمانی بدست می آید ڪه روزه دار، خود ارادۀ بدست آوری آنها را داشته باشد و در طول روزه تمام آنچه را ڪه رسول الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمْ ارشاد فرموده اند مدِّ نظر بگیرد و برآن عمل ڪند. یعنی برعلاوۀ خوردن و نوشیدن از جملۀ گناهان خُرد و بزرگ نیز پرهیز ڪند. نه دروغ بگوید، نه غیبت ڪند، و نه با ڪسی جنگ و جدال نماید. خلاصه در دوران روزه از همۀ گناهان ظاهری و باطنی به طور ڪامل چنانڪه در احادیث شریف تاڪید شده است مجتنب باشد. در یک حدیث وارد است ڪه حضرت رسول الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمْ فرمودند: وَإِذَا كَانَ يَوْمُ صَوْمِ أَحَدِكُمْ فَلاَ يَرْفُثْ وَلاَ يَصْخَبْ، فَإِنْ سَابَّهُ أَحَدٌ أَوْ قَاتَلَهُ، فَلْيَقُلْ إِنِّي امْرُؤٌ صَائِمٌ. «هنگامی ڪه ڪسی از شما روزه دارد، باید ڪه هیچ سخن زشت و ناهنجار از دهانش بیرون نیاید و نه غالمغال و جنجال ڪند. و اگر شخصی با او جنگ و جدال نماید و او را ناسزا و دشنام بدهد، او فقط در جوابش اینقدر بگوید ڪه من روزه دارم. (لذا در جواب دشنام تو ترا دشنام نمی توانم بدهم)». (بخاری شریف: حدیث ۱۹۰۴ | مُسْلِم شریف: حدیث ۱۱۵۱) در حدیثی دیگر است ڪه حضرت رسول الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَسَلَّمْ فرمودند: مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالعَمَلَ بِهِ، فَلَيْسَ لِلهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ. (بخاری شریف: حدیث ۱۹۰۳) «هرڪسی ڪه در هنگام روزه نیز غلط گوئی و غلط کاری را ترک نڪند، خداوند به ترکِ خوردن و نوشیدن او احتیاجی و پروائے ندارد». و در حدیثی دیگر وارد است ڪه حضرت رسول الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمْ فرمودند: رُبَّ صَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ صِيَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ. «ای بسا روزه دارانی ڪه (از سخنان و ڪارهای بد و گناه اجتناب نمی ڪنند و به سبب آن) جز گرسنگی و تشنگی، چیزی بدست نمی آورند». (سُنَن ابن ماجه: حدیث ۱۶۹۰) الغرض؛ پاڪیزگی روح و صفت تقویٰ و پرهیزگاری و قدرت ادارۀ خواهشات نَفْسانی، بر اثر روزه گرفتن، همان زمانی بدست می آید ڪه روزه دار همراه با خورد و نوش از تمام گناهان خُرد و بزرگ نیز دوری ڪند، خصوصاً زبان را از دروغ و غیبت و دشنام و ناسزاگوئی محافظت ڪند. به هرحال اگر روزه به اینگونه ڪامل گرفته شود، انشاء الله همۀ آن فوایدی ڪه در بالا ذڪر شد کسب خواهند شد، و این چنین روزه انسان را می تواند فرشته صفت بسازد. الله أ همۀ ما را توفیق عنایت فرماید ڪه حقیقت روزه و قدر و قیمت آن را درک ڪنیم و توسط آن صفت تقویٰ و پرهیزگاری را در خود به وجود آوریم. *┈•••❈﴿ راه فلاح ﴾❈•••┈* نشر تعالیم اسلام مطابق مذهب اهل سنت و جماعت بر مبنای فقه شریف حنفی جهت دریافت روزانۀ مطالب دینی در واتس‌اپ لطفاً توسط لینک زیر به کانال *راه فلاح* در *واتس‌اپ* بپیوندید: https://whatsapp.com/channel/0029VaDSRrrJUM2dzchS4C1L در تلگرام: https://telegram.me/RaaheFalaah