«مومیایی 500 ساله "بابونه آلپ" در حال ذوب شدن یخچال‌های طبیعی اروپا کشف شد» ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ این بابونه آلپ کوچک، نوعی بز کوهی-آنتلوپ بومی کوهستان‌های اروپای جنوبی، ممکن است نوید اکتشافات دیدنی‌تری را در آینده بدهد – آیا "اوتزی، مرد یخی" دیگری در راه است؟ – زیرا یخچال‌های طبیعی در کوه‌های آلپ با سرعتی بی‌سابقه در حال ذوب شدن هستند. آندریا فیشر، در حالی که پاهایش روی یخچال استوار است، تیغه اره موتوری خود را به صورت دایره‌ای در یخ می‌کشد، تکه‌های یخ به سمت صورتش پرواز می‌کنند. داخل دایره: یک بابونه آلپ مومیایی شده، که کاملاً با کوه‌های آلپ سازگار است. این یکی فقط یک بچه بود – یک ماده جوان با قد حداکثر دو فوت. فیشر، یخچال‌شناس آلپ از موسسه تحقیقات بین رشته‌ای کوهستان آکادمی علوم اتریش در اینسبروک می‌گوید: «ما معتقدیم که او حدود 500 سال قدمت دارد.» پوست از سر حیوان جدا شده و یکی از شاخ‌ها را با خود برده و کاسه‌های چشم عمیقش را نمایان کرده است، اما همچنان کشیده و چرمی بر روی مهره‌ها و قفسه سینه‌اش قرار دارد. دسته‌های خز به رنگ گردو، که در باد موج می‌زنند، پاهای سم دارش را پوشانده‌اند – اندام‌های قدرتمند و چابکی که در زمان حیاتش او را از صخره‌ای به صخره دیگر پرتاب می‌کردند. در لحظات آخر زندگی، آنها را به هم نزدیک کرده بود. احتمالاً حدود دو سال سن داشت. فیشر که بیش از دو دهه است بر روی یخچال‌های طبیعی رو به زوال اتریش مطالعه می‌کند، می‌گوید: «این باورنکردنی است، و باورنکردنی‌تر این است که او دقیقاً جایی نشسته است که ما تحقیقات خود را انجام می‌دهیم، و اینکه دقیقاً زمانی که از یخ بیرون می‌آمد، از آنجا عبور کردیم.» همکارش، مارتین اشتوکر-والدهوبر، در حال بررسی یک ایستگاه هواشناسی بود که شاخ‌های بابونه آلپ را دید که از یخ ذوب‌شده در ارتفاع بیش از 11000 فوتی در گپاتشفِرنر، یک یخچال طبیعی بزرگ در مرز ایتالیا، بیرون زده است. یخچال‌های طبیعی در سراسر کوه‌های آلپ در تابستان امسال با سرعتی بی‌سابقه در حال ذوب شدن هستند. برف‌های اندک زمستان گذشته زودتر ذوب شدند و یخ را در برابر امواج گرمایی که اخیراً قاره را درنوردیده‌اند، محافظت‌نشده رها کردند. فیشر می‌گوید، تا پایان فصل، تا هفت متر یخ، یا 23 فوت، از سطح یخچال‌های طبیعی در آلپ شرقی ذوب خواهد شد – بسیار بیشتر از هر سال گذشته. هرچند این فقدان چشمگیر ناراحت‌کننده است، اما حس هیجان‌انگیزی از انتظار نیز وجود دارد: چه آثار باستانی به‌خوبی حفظ‌شده دیگری ممکن است از یخ بیرون بیایند؟ در سال‌های اخیر، کوهنوردان گمشده در کوه‌های آلپ پیدا شده‌اند، همچنین سربازان یخ‌زده از نبرد ارتفاعات که ایتالیا و اتریش در طول جنگ جهانی اول علیه یکدیگر به راه انداختند. حدود 150000 مرد جان باختند و بسیاری از آنها توسط بهمن مدفون شدند یا در طوفان‌های برفی یخ زدند. برخی از آنها تا حدی مومیایی شده در یخ پیدا شده‌اند. آلبرت زینک، رئیس موسسه مطالعات مومیایی در یوراک ریسرچ در بولزانو، ایتالیا می‌گوید: «با ذوب شدن یخچال‌های طبیعی، باید موارد بیشتری از این یافته‌ها وجود داشته باشد، شاید انسان‌های دیگری نیز در یخ ظاهر شوند.» «در واقع، کاملاً محتمل است.» آنچه همه امیدوارند، به گفته او، یافتن انسان پیش از تاریخ دیگری مانند کسی است که او بیش از یک دهه است روی آن مطالعه می‌کند: "اوتزی، مرد یخی"، که به طور تصادفی در سال 1991 کشف شد. اوتزی پنج هزار سال قدمت دارد، ده برابر قدیمی‌تر از بابونه آلپ فیشر – اما هزاران سال یخ در تابستان امسال در کوه‌های آلپ در حال ذوب شدن است. بابونه آلپ ممکن است فقط شروع کار باشد. هلیکوپتر به سمت بابونه آلپ در اوایل صبح 4 اوت، عکاس سیریل یازبک و من به فیشر و تیمش برای پرواز با هلیکوپتر به بالای گپاتشفِرنر، جایی که ابرها همسطح چشم هستند، پیوستیم. اشتوکر-والدهوبر در واقع شاخ‌های بیرون زده از یخ را اولین بار در تابستان گذشته دید، اما بخش بسیار کمی از حیوان بیرون آمده بود که بتوان آن را با خیال راحت قبل از اینکه برف زمستانی دوباره آن را دفن کند، بیرون آورد. پس از ذوب بسیار بیشتر در تابستان امسال، محققان از یک فرصت محدود برای بازیابی بابونه آلپ استفاده کردند. فیشر وقتی برای اولین بار در مورد این یافته به من گفت، گفته بود: «ما دو روز، شاید سه روز فرصت داریم.» در ارتفاع 11500 فوتی، آب و هوا می‌تواند در یک لحظه تغییر کند و پرواز با هلیکوپتر را بسیار خطرناک کند. و هنگامی که مومیایی به طور کامل توسط یخ ذوب‌شده در معرض هوا قرار گیرد، به سرعت تجزیه می‌شود – اگر کرکس‌های ریش‌دار که در آسمان بالای یخچال در حال چرخیدن هستند، ابتدا آن را نبلعند. این موضوع باعث می‌شود که فیشر فرصت کار دقیق و موشکافانه یک باستان‌شناس را نداشته باشد. پس از اینکه او بابونه آلپ یخ‌زده را با اره موتوری و تبر یخ رها می‌کند، آن را از روی یخ بلند می‌کند و روی یک ورقه پلاستیکی قرار می‌دهد. او بوی نامطبوع را یادداشت می‌کند – سپس به سرعت مومیایی را می‌پیچد و آن را با نوار می‌بندد. فیشر که اهل کوه‌های آلپ است، اولین بار در دوران نوجوانی از یخچال‌های طبیعی عبور کرد. او می‌گوید، بیشتر آن یخ‌ها اکنون از بین رفته‌اند. 4000 یخچال طبیعی در کوه‌های آلپ تا حد زیادی از حدود سال 1850 در حال عقب‌نشینی بوده‌اند، اما تغییرات آب و هوایی ناشی از انسان به سرعت نابودی آنها را تسریع کرده است. طبق گزارش ویژه‌ای از هیئت بین‌دولتی تغییرات آب و هوایی در سال 2019، تا سال 2100، بیشتر آنها حجم زیادی از یخ خود را از دست خواهند داد و فقط تکه‌های کوچکی باقی می‌مانند که ممکن است یا ممکن نباشد یخچال طبیعی نامیده شوند. یخچال‌شناسانی مانند فیشر همه اینها را می‌دانند. و با این حال، او می‌گوید: «فکر می‌کنم هیچ‌یک از ما نمی‌توانستیم تصور کنیم که این تابستان تا چه حد می‌تواند چشمگیر باشد.» در گپاتشفِرنر، با بالا آمدن خورشید، صداهای چکه‌کردن و ترک خوردن بلندتر می‌شوند – گویی یخچال طبیعی مرثیه خود را می‌نوازد. تا ظهر، خیلی قبل از اینکه سوار هلیکوپتر برای پرواز به پایین کوه شویم، در میان چاله‌هایی به عمق مچ پا، به سختی راه می‌رویم. فیشر می‌گوید، حدود هشت متر یخ زیر بابونه آلپ باقی مانده است که قدمت آن به 6000 سال پیش می‌رسد. او تخمین می‌زند که این نقطه در سال جاری حدود 4000 سال یخ را از دست خواهد داد. آلبرت زینک، رئیس موسسه مطالعات مومیایی در یوراک ریسرچ در بولزانو، ایتالیا می‌گوید: «با ذوب شدن یخچال‌های طبیعی، باید موارد بیشتری از این یافته‌ها وجود داشته باشد، شاید انسان‌های دیگری نیز در یخ ظاهر شوند.» «در واقع، کاملاً محتمل است.» یافته‌هایی مانند این نادر هستند در اوایل تابستان، به فیشر در سفری به یکی دیگر از سایت‌های تحقیقاتی‌اش، یخچال طبیعی جامتال در امتداد مرز اتریش و سوئیس، پیوستم. همانطور که از دره باریک پیاده‌روی می‌کردیم، او به یک محوطه سنگی فروریخته و پوشیده از گیاه اشاره کرد که توسط انسان‌های ماقبل تاریخ برای محافظت از گاوها، گوسفندان و بزها در برابر خرس‌ها و گرگ‌ها ساخته شده بود. چنین آثاری از سکونت‌گاه‌های از بین رفته در سراسر کوه‌های آلپ پراکنده شده است. حدود 6000 سال پیش، بخش زیادی از آلپ شرقی بدون یخ بود. از آنجایی که دره‌ها مرداب‌های جنگلی انبوه بودند، دامنه‌های کوهستانی جایی بود که مردم در آن زندگی می‌کردند. اما تا 5000 سال پیش، زمانی که اوتزی با یک تیر سوراخ شد و خونریزی کرد تا اینکه در یخچال سیمیلائون، درست در چند مایلی جنوب شرقی گپاتشفِرنر، از دنیا رفت، یخ دوباره شروع به رشد کرده بود. پس از کشف اوتزی در 31 سال پیش، ابتدا تصور می‌شد که او یک کوهنورد یا اسکی‌باز قرن بیستمی است که در یک حادثه جان باخته است. یک افسر پلیس محلی در حالی که سعی می‌کرد او را از یخ بیرون بیاورد، با تبر به لگن او ضربه زد. برای حمل آسان‌تر به پایین کوه‌ها، کمان او از وسط نصف شد. سپس متصدی کفن و دفن روستا بازوی او را شکست تا او را در تابوت جا دهد. به نظر می‌رسد اکنون مضحک است که بازیابی این گنجینه باستان‌شناسی تا چه حد خراب شده است، اما دانشمندان زمانی که متوجه شدند اوتزی یک مومیایی باستانی و کاملاً سالم است، مات و مبهوت شدند. هیچ چیز شبیه آن قبلاً در یک یخچال طبیعی پیدا نشده بود. لارس هولگر پیلو، باستان‌شناس یخچال نروژی، می‌گوید دلیل خوبی برای آن وجود دارد. پیلو توضیح می‌دهد، اگرچه انسان‌ها و حیوانات بی‌شماری بدون شک در یخچال‌های طبیعی جان باخته‌اند، اما نباید انتظار داشته باشیم که بسیاری از آنها را پیدا کنیم، زیرا یخ در یک یخچال طبیعی در حرکت دائمی است و به آرامی به دره سرازیر می‌شود و با برف تازه در بالا دوباره پر می‌شود. در طول قرن‌ها، یخ حیوانات و انسان‌های مرده را با خود می‌برد. پیلو می‌گوید: «بدن آنها توسط یخ متحرک آسیب دیده و خرد شده است.» با این حال، از زمان اوتزی، دانشمندان متوجه شده‌اند که استثنائاتی برای این قاعده وجود دارد: لکه‌های بی‌حرکت مجاور یا حتی در میان دریای متحرک یخ. آنها مکان‌هایی هستند که بستر سنگی صاف است و یخ به اندازه‌ای سرد است که به آن یخ بزند، و نه آنقدر ضخیم که تحت وزن خود شروع به جریان کند. پیلو بیش از 60 لکه یخی بی‌حرکت را فقط در شهرستان اینلاندت نروژ شناسایی کرده است. او می‌گوید، کشف یک مومیایی انسان در یکی از آنها "جام مقدس" اوست. اوتزی دیگری در سال جاری؟ بابونه آلپ فیشر اکنون به طور ایمن در فریزر منفی 20 درجه سانتیگراد در خارج از اینسبروک، در مرکز تحقیقات فردیناندئوم، موزه دولتی تیرول، نگهداری می‌شود. این حیوان منتظر است تا اسکن سی‌تی شود و داخل روده‌هایش مورد بررسی قرار گیرد. دانشمندان با مطالعه آن در کنار یک مومیایی بابونه آلپ 400 ساله که تیم زینک در سال 2020 به دست آوردند، امیدوارند اطلاعات بیشتری در مورد تاریخچه کم‌تر شناخته شده این گونه و شاید دلیل اینکه چرا این دو حیوان به یخچال‌های طبیعی رفته و در آنجا هلاک شده‌اند، به دست آورند. پیتر موراس، رئیس تاکسیدرمی در فردیناندئوم، به من گفت: «تاکنون، بهترین چیزی که روی آن کار کرده‌ام یک پاندا از باغ وحش بوده است.» «اما این بابونه آلپ از همه چیز برتر است.» در آینده، بابونه آلپ در یک نمایشگاه ویژه در موزه اینسبروک به نمایش گذاشته خواهد شد. برای زینک، این دو بابونه آلپ فرصتی هستند تا در مورد همان فرآیندهای مومیایی شدن که اوتزی را تولید کردند و در مورد بهترین روش بازیابی و حفظ مومیایی‌های یخی در سراسر جهان، اطلاعات بیشتری کسب کنند. موسسه او قبلاً جعبه‌های نگهداری را توسعه داده است که می‌توانند نمونه‌های آلی را به صورت مهر و موم شده و پایدار با حداقل هزینه نگهداری کنند. زینک می‌گوید: «به طوری که، وقتی موارد بیشتری بیرون می‌آیند، ما آماده باشیم.» یافتن مومیایی هرگز بخشی از برنامه فیشر نبود. او به عنوان یک یخچال‌شناس، به نقاط بی‌حرکت در یخچال‌های طبیعی به دلیل دیگری علاقه‌مند بود: آنها مکان‌هایی هستند که او می‌تواند در یخ‌های قدیمی حفاری کند و یک رکورد از چگونگی گرم و سرد شدن آب و هوا در کوه‌های آلپ در طول هزاره‌ها استخراج کند. اما اکنون که آب و هوا به سرعت در حال گرم شدن است، او متوجه می‌شود که کارش به عنوان یک یخچال‌شناس او را کاملاً در موقعیتی قرار داده است که بتواند اوتزی بعدی را پیدا کند. در اواخر تابستان امسال، زمانی که یخچال‌های طبیعی به اوج ذوب خود می‌رسند، او قصد دارد بر فراز نقاط بی‌حرکتی که می‌شناسد پرواز کند؛ او حدود 10 مورد را در آلپ اتریش پیدا کرده است. او یخ را برای نشانه‌هایی از اینکه یک مرد یخی دیگر – یا زن – در حال ظهور به نور است، اسکن خواهد کرد. او می‌گوید: «اگر این اتفاق بیفتد، پس امسال خواهد بود.» ــــــــــــــــــ National Geographic