
صالح نیکبخت
February 25, 2025 at 02:54 AM
وكلايي كه به دليل وكالت راهي زندان ميشوند، آزاد شوند
صالح نيك بخت يكي از وكلاي برجسته دادگستري كه سالها از نزديك در بطن پروندههاي مختلف امنيتي، سياسي و رسانهاي حضور داشته در سالروز تصويب لايحه استقلال وكلاي دادگستري درباره فراز و فرودهاي فعاليتهاي حقوقي در ايران ميگويد: «سالروز تصويب لايحه استقلال وكلاي دادگستري ايران، در شرايطي برگزار ميشود كه عدهاي از وكلاي دادگستري ايران در زندان به سر ميبرند، گروهي ديگر هم با توجه به حكم محكوميت صادره عليه آنان در آستانه ورود به زندان هستند. اين لايحه كه در زمان دولت قانوني و ملي شادروان دكتر محمد مصدق تنظيم شد، پس از كودتا آنچنان مستدل و منطبق با قانون اساسي مشروطه بود كه حتي كودتاچيان هم نتوانستند در آن تغييراتي اساسي ايجاد كنند.استقلال كانون وكلاي دادگستري به اين معنا نيست كه وكيل هر اقدامي كه بخواهد ميتواند انجام بدهد يا اينكه خلاف قوانين و مقررات كشور عمل كنند، بلكه مراد از تصويب استقلال كانون وكلا اين است كه وكيل همچنين نهاد وكالت در انجام امر وكالت استقلال داشته و براي آنها در محاكم يا دادسراها، بايد و نبايدهاي غير متعارف تعيين نشود. از سوي ديگر تصويب اين لايحه به آن معناست كه وكلا ميتوانند در دفاع از موكل خود بدون توجه به نوع جرم آنها يا نحوه رفتار آنها در ارتكاب جرم از آنان دفاع كرده و اين دفاع در جهت خلاصي متهم يا تغيير عنوان اتهامي يا كاهش مجازات به علت شرايط خاص متهم است. شوربختانه طي يك دهه اخير، غالبا نسبت به وكلايي كه از فعالان مدني، سياسي و نيز فعالان حقوق بشر دفاع كردهاند، برخورد نامناسبي صورت ميگيرد. اين روند برخوردها تا جايي ادامه دارد كه اين دست از وكلا خود با اتهاماتي چون تبليغ عليه نظام، اجتماع و تباني عليه نظام يا در مواردي با انتساب اتهام جاسوسي مواجه ميشوند! اين امر در حالي است كه در مورد اين اتهامات هم براي وكلاي مدافع اشخاص ياد شده، حد و مرزي كه در قانون پيشبيني شده قائل نشده و مجازات اشد براي آنها اعمال ميشود.
به عنوان مثال درباره همكار محترم و فعال حقوق بشر، محمدرضا فقيهي به اتهام اجتماع و تباني، بالاترين مجازات اعمال شده است. اين در حالي است كه اساسا در بررسي و واكاوي پرونده فقيهي و ساير وكلاي زنداني، مشخص ميشود جرايم انتسابي عليه آنان مطلقا وارد نيست. در اين خصوص، اتهام منتسب به آقاي فقيهي صرفنظر از اينكه بالاترين شكل مجازات عليه ايشان اعمال شده و از بسياري از جنبههاي دادرسي عادلانه محروم بودهاند، بلكه نفس اتهام اجتماع و تباني صادق نميباشد. متاسفانه عليرغم اينكه بيش از 20سال است كه اين نوع اتهامات عليه افراد اعمال ميشود در وارد آوردن اين نوع اتهامات به اشخاص حتي رعايت شرح و بسطي كه حقوقدانان برجسته كشور در مورد ماده 610 كردهاند، رعايت نميشود. اجتماع و تباني زماني مصداق دارد كه بين دو تا چند نفر مطرح شده باشد و درباره امر و موضوع مشخصي صورت بگيرد.
در اتهام آقاي فقيهي و ديگران به اين موضوعات توجهي نشده و تباني افراد بر انجام امر مشخص كه بايد به وسيله دويا چند نفر صورت بگيرد مصداق پيدا نميكند. جدا از اينكه اين افراد در خصوص يك امر واحد و مشخص اقدامي عليه امنيت كشور صورت نداده و تباني نكردهاند بلكه در آينده هم اقدامي در اين راستا صورت ندادهاند. از اين جهت به قول سعدي كه ميگويد: « از قضا سركنگبين، صفرا فزود...»نه تنها استقلال وكلا، عينيت پيدا نكرده بلكه وكلاي بسياري به دليل انجام امر وكالت و به بهانه مصاحبه با رسانههاي فارسيزبان خارج از كشور با اتهام و مجازات مواجه شدهاند. گفتني است در اين مصاحبهها به هيچوجه كلامي درباره مخالفت با حاكميت يا به نفع گروههاي مخالف حاكميت باشد صورت نگرفته است. تنها نفس مصاحبه به عنوان دليل جرم تلقي شده است و بهرغم همه تلاشها، وكلا راهي زندان شدهاند. در اين ميان نه تنها مجازاتهاي اعمال شده عليه وكلا، هيچ نسبتي به اتهامات منتسبه ندارد، بلكه در مورد برخي وكلا مانند آقاي فقيهي بالاترين ميزان مجازات در نظر گرفته شده است. اين در حالي است كه برخي ديگر از افراد، بهرغم اتهامات سختتر و روشنتر و واضحتر مجازاتهاي سبكترين اعمال شده است. آقاي فقيهي قبلا هيچ اقدامي به عنوان تباني عليه جمهوري اسلامي ايران انجام نداده و از طرف ديگر به دليل اينكه فاقد سابقه كيفري است، شايسته اعمال عفو است. در سالروز تصويب لايحه استقلال وكلا خوب است، بازنگري جدي در يك چنين احكامي صورت بگيرد و زمينه لازم براي فعاليت قانوني وكلا به عنوان يكي از اركان اصلي تحقق حقوق اساسي ملت صورت بپذيرد.
با کانال ما در تلگرام و واتساپ همراه شوید
آدرس کانال در تلگرام
https://t.me/salehnikbakht
🌿🌺☘️⚘️🌾🍀🌹
در باب حقوق ؛ جامعه ؛ فرهنگ ؛ سیاست ؛ تاریخ و زندگی
🌿🌺☘️⚘️🌾🍀🌹
آدرس کانال در واتساپ
https://whatsapp.com/channel/0029VaDTBJRGk1Fty2qqpD2P