هنر عشق | حمید طاهری
February 7, 2025 at 08:35 PM
فیلسوف بیروی و ریا
کارل یاسپرس بسیار نوشت، هم یادداشتهای شخصی هم کتاب و مقاله. امّا همچنان که خود اذعان داشت نویسندهی خوبی نبود، یعنی مثل هانری برگسون و ژان پل سارتر در هنر نویسندگی چیرگی و درخشندگیِ خاصّی نداشت؛ سهل است، نثر او گاهی به پیچیدگی و تیرگی میگراید، و مخصوصاً فهمِ اصطلاحاتِ او را دشوار میگرداند. از این روست که نباید به دنبال «تعریف» اصطلاحات او بود، بلکه باید آنها را در متنِ نوشتهها و در سیاق کلمات دیگر دریافت.
با این همه، یاسپرس هم در زمان خود هم پس از فروشدنِ آفتاب عمرش بسیار خوانده شد. چیزی در زبان او هست که خواننده را به سوی خود میکشد. به نظر میرسد صداقتِ غریب و کمنظیری در گفتار و نوشتارِ او به چشم میخورد که خواننده نمیتواند از دنبال کردنِ گفتهها و نوشتههای او بازایستد. یاسپرس صادق است، با خودش روراست است، و صادقانه مراد خود را با خواننده در میان میگذارد. ژَن هرش، یکی از شاگردان یاسپرس، وقتی اولیّن بار سخنان او را شنیده بود گفت: «اینقدر فهمیدم که چیزی برای فهمیدن در اینجا هست.»