*🛡مراحل مکتب فکری ماتریدی* 🔻قسمت |2| *💢مرحله‌ی دوم؛ مرحله‌ی تکوین:* ⏪️این مرحله حدود نزدیک به دو قرن را در برمی‌گیرد که فاصله‌ای میان 333هـ الی 500 هجری را شامل می‌شود. در این مرحله این مدرسه از نظریه‌پردازی و تقریرات کلامی محض عبور می‌کند و دارای یک چارچوب کلامی و نشانه‌های مدرسی واضح می‌گردد. *🛡 مهم‌ترین دانشمندانی که در این مرحله فعالیت کرده‌اند کسانی چون:* *👈 ابو احمد العیاض که سال وفاتش معلوم نیست و از دوستان امام ماتریدی بوده* *👈قاضی ابو القاسم حکیم سمرقندی( متوفی: 342هـ)* *👈عبد الکریم بن موسی بزدوی( متوفی: 482هـ)* *👈 ابو الیسر بزدوی( 493هـ)* 👌و دیگران بوده‌اند که راه امام ابو منصور را ادامه دادند و این مدرسه‌ی کلامی را دارای چارچوب مشخص کرده‌اند و کتاب‌های زیادی را در این عرصه تالیف نموده‌اند. *✔️مرحله‌ی سوم؛ مرحله‌ی پختگی و بالندگی:* 🔅این مرحله نیز حدود دو قرن را دربر می‌گیرد که شامل قرن‌های ششم و هفتم هجری می‌گردد. از خصوصیات این مرحله تولید علمی و کثرت تالیف در باب عقاید است که در واقع همین مرحله‌است که مدرسه‌ی ماتریدی را به یک مدرسه‌ی با شاخ و برگ متکامل تبدیل می‌کند و مورد توجه عام و خاص می‌گرداند. *🛡دانشمندانی که در این مرحله فعالیت کرده‌اند دانشمندانی بوده‌اند که موسوعات کلامی نوشته‌اند. مانند:* *👈ابو المعین نسفی( متوفی: 508هـ)* *👈ابراهیم الصفار( متوفی: 534هـ)* *👈ابو حفصر عمر بن محمد نجم الدین نسفی صاحب عقاید نسفی ( متوفی: 537هـ)* *👈شرف الدین العقیلی( متوفي: 576هـ)* *👈نور الدین صابونی( متوفی: 580هـ)* *👈جمال الدین غزنوی( متوفى: 593هـ)* *👈جلال الدین خبازی( متوفی: 691هـ)*  *👈شمس الدین سمرقندی( متوفى: 705هـ)* ▫️و دیگران. *🍃همه‌ی دانشمندانی که در این مرحله فعالیت داشتند ابتکارات خوب داشتند؛* 📌 اما ابو المعین نسفی نگین ماتریدی در این عصر به حساب می‌آید و همان نقش را در مدرسه‌ی ماتریدی بازی می‌کند که ابو حامد غزالی در مدرسه‌ی اشعری بازی می‌کند. کتاب« تبصرة الأدلة» او یکی از بهترین کتاب‌هایی است که در مدرسه‌ی ماتریدی نوشته شده است. 💥این کتاب بر خلاف بسیاری از کتاب‌های تراث اسلامی، از عبارت شیوا و روان و آسانی ویژه برخوردار است که هر خواننده خیال می‌کند عربی معاصر باشد. عبارات او را در این کتاب می‌توان از نوع عبارت« بدائع الصنائع» امام کاسانی به حساب آورد. *🔅مرحله‌ی چهارم؛ مرحله‌ی نشر:* منظور از مرحله‌ی نشر در اینجا انتشار کلام ماتریدی از ساحه‌ی فرارود و خراسان به باقی نقاط جهان مثل مصر، شام و ترکیه و سایر نقاط اسلامی است، در واقع این مرحله است که کلام ماتریدی شهرت جهانی پیدا می‌کند و دوشادوش فکر اشعری در مدارس گوناگون مورد توجه دانشمندان قرار می‌گیرد. مهمترین دانشمندانی که در این مرحله قلم‌فرسایی کرده‌اند کسانی چون: *👈ابو البرکات نسفی صاحب المنار فی اصول الفقه( متوفی: 710ه‍ )* *👈حسام الدین سغناقی( متوفی: 711هـ)* *👈صدر الشریعه عبید الله بن مسعود.*   *👈محبوبی( متوفی: 747هـ)* *👈علاء الدین بخاری( متوفی: 730هـ)* *👈ابو شکور سالمی( متوفی: نامعلوم )* *👈اکمل الدین بابرتی( متوفی: 786هـ )* *👈دانشمند الآقشهری( متوفی: 800هـ)* *👈ابن بقیره( متوفی: 836هـ)* ▪️و دیگران. 🌱 فکر ماتریدی در این مرحله به نوعی از استقرار و ثبات می‌رسد که دانشمندان آنان بیشتر ساحه‌ی کاری شان متمرکز بر نوشتن شروح و تحشیه بر آثار گذشتگان می‌گردد. مانند شرح سغناقی بر« التمهید لقواعد التوحید» ابو معین نسفی، شرح اکمل الدین بابرتی بر وصیه‌ی امام ابو حنیفه و همچنین بر متن عقاید طحاوی و دیگران. *⏪️مرحله‌ی پنجم؛ مرحله‌ی حاکمیت فکری:* این مرحله با قرن دهم هجری آغاز می‌گردد و تا سقوط دولت عثمانی ادامه می‌یابد. در این مرحله فکر ماتریدی به مدت سه قرن به مرحله سیادت و حاکمیت می‌رسد؛ چون دولت عثمانی در فروع و اصول حنفی مذهب بودند. ⬅️پس از اینکه دولت عثمانی سقوط می‌کند یک مرحله‌ی فکری جدید در جهان اسلام آغاز می‌گردد که با این وضعیت فکر ماتریدی نیز از حاکمیت می‌افتد و تا کنون به حاشیه رفته‌است. این سقوط باعث فروپاشی جوامع حنفی می‌گردد و زمینه برای سربازگیری گروه‌های مختلفی چون اخوانیت، سلفی، حزب تحریر، القاعده و سایر گروه‌های معاصر فراهم می‌گردد. گروه‌هایی که عمق فکری نداشتند و پس زمینه‌ی کلامی منطبق با عقلانیت به آرای آنان داده نشده بود، از اینجاست که خشونت‌ های زیادی از این جوامع هر روز سر و کله بیرون می‌کشند. 🔥مثلا از سرزمینی مثل عراق و سوریه که روزگاری حنفیت در آنجا سیادت داشت گروهی افراطی چون داعش ظهور می‌کند. شکی نیست که یکی از عوامل ظهور چنین گروه‌ها، عدم وجود افکار کلامی و معتدلی چون حنفی-ماتریدی است. ✍ دکتور عمر جویا #تکامل_فکری_ماتریدی #ماتریدی #ماتریدیه #اشاعره ⏪️پایان. *🌿مجموعه "راه هدایت" جایی برای دفاع از مذاهب أهل سنت و جماعت 🌿* ▫️️کانال تلگرام "راه هدایت" https://t.me/Muddaeen_Salaf ▪️گروه واتساپ "راه هدایت" https://chat.whatsapp.com/GjUQG1BQXIU9CAA77qVmiZ ▫️کانال واتساپ "راه هدایت" https://whatsapp.com/channel/0029VaVffvNBqbrACjefPb1p *┈┈•••❈﴿ مجموعه راه هدایت ﴾❈•••┈┈*