*📌استفاده‌‌ی لفظ «مولا» و «مولانا» برای غیر از الله تعالی* 💢شبهه: لفظ "مولانا" مخصوص الله تعالی است. شما خرافاتی‌ها از عبدالحمید یک "مولانا" (یعنی الله) ساخته‌اید! 🔰جواب: 🌸بسم الله الرحمن الرحیم 🌱الحمد لله رب العالمین، و الصلاة و السلام علی سید المرسلین، سیدنا محمد و علی آله و أصحابه أجمعین، أما بعد: ⬇️معنای لفظ «مولیٰ» و اطلاق آن: ⚡️فرقه و فتنه متسلفه اطلاق لفظ «مولیٰ» را برای غیر الله ناجایز و شرک می‌دانند. در حقیقت، این از نا آگاهی این افراد است. بدون شک «مولیٰ» حقیقی الله تعالی است و شایسته کمال ولایت تنها ذات اوست. و در آن معنایی که الله تعالی «مولیٰ» و «ولی» گفته شده، اطلاق این لفظ بر غیر الله جایز نیست؛ اما از حیث معانی دیگر، اطلاق این دو لفظ بر دیگران نیز جایز است. چرا که در قرآن و حدیث، این دو لفظ برای غیر الله نیز به‌ کار رفته‌اند. لذا اینکه گفته شود اطلاق واژه «مولیٰ» و «ولی» بر غیر الله جایز نیست، مخالف قرآن و حدیث و تصوری باطل است. 👈در قرآن، حدیث و لغت عرب، لفظ «مولیٰ» دارای معانی مختلفی است، از جمله: رب، مالک، مددگار، کارساز، سردار، آقا، آزاد کننده، غلام، غلام آزاد شده، و دوست. ✔️حال لفظ «مولیٰ» نیز، وقتی به معنای رب، مالک حقیقی و کارساز حقیقی باشد، فقط برای الله تعالی به‌ کار می‌رود و در این معنا، اطلاق آن بر غیر الله جایز نیست. اما با در نظر گرفتن دیگر معانی این لفظ، استفاده آن برای غیر الله شده و لذا جایز است. 👌به هر حال، این نکته را به‌ خاطر بسپارید که در آن معنایی که الله تعالی «مولیٰ» است، هیچ‌ کس دیگر «مولیٰ» نیست؛ اما در معانی دیگر، می‌توان همه را «مولیٰ» گفت و در این، نه اشکالی هست، نه ممنوعیتی، و نه تعریف شرک بر آن صادق می‌آید. 🌱بدون شک، در قرآن و حدیث، به‌ وفور الله تعالی «مولیٰ» گفته شده، اما اینکه از این استفاده زیاد نتیجه گرفته شود که این لفظ را نمی‌توان در هیچ معنای دیگری برای غیر الله به‌ کار برد، نه فقط اشتباه است، بلکه نشان‌ دهنده جهل و نادانی است. 🔰اکنون چند دلیل از قرآن و حدیث ملاحظه فرمایید که در آن‌ها به غیر الله نیز «ولی» و «مولانا» گفته شده است. 🔹️دلیل اول: 🌸ارشاد باری تعالی است که: وَلِكُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ. (سورة النساء آیه ۳۳) 🌱ترجمه: برای هر کس وارثانی قرار داده ایم که از میراث پدر و مادر و نزدیکان ارث می برند. 👈فائده: در این آیه، الله تعالی وارثان میت را «موالی» نامیده است که جمعِ «مولیٰ» است. پس معلوم می‌شود که گفتنِ «مولیٰ» و «موالی» برای غیر الله نیز صحیح و جایز است. 🔹️دلیل دوم: 🌸ارشاد باری تعالی است که: وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَّجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لَا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ وَهُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوْلَاهُ. (سورة النحل آیه ۷۶) 🌱ترجمه: و الله، مثال دو شخصی را بیان می کند که یکی از آنان گنگ است و هیچ قدرتی ندارد و سر بار صاحب و مالک خویش است. 👈فائده: در این آیه، به صاحب و مالک غلام «مولیٰ» گفته شده است که دلیلی بر جواز به‌ کار بردن این لفظ است. 🔹️دلیل سوم: 🌸الله تعالی در قرآن مجید دعای حضرت زکریا عليه السلام را نقل فرموده‌اند: وَإِنِّي خِفْتُ الْمَوَالِيَ مِن وَرَائِي... (سورة مریم آیه ۵) 🌱ترجمه: و من پس از مرگم از ناحیه ی خویشانم نگرانم.... 🔹️دلیل چهارم: 🌸ارشاد باری تعالی است که: فَإِن لَّمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ. (سورة الأحزاب آیه ۵) 🌱ترجمه: و اگر پدرانشان را نمی شناختید،(بدانید که ایشان) برادران دینی و دوستان شما هستند. 👈فائده: در این آیه، الله تعالی فرمود که کسانی را که می‌خواهید صدا بزنید، به پدرانشان نسبت دهید و به نام پدرانشان بخوانید؛ و اگر پدرانشان را نمی‌شناسید، پس ایشان را «برادر»، «دوست» و «مولیٰ» بخوانید. در اینجا نیز به ما تعلیم داده شده که می‌توان «مولیٰ» را به معنای دوست برای غیر الله به‌ کار برد. 🔹️دلیل پنجم: 🌸ارشاد باری تعالی است که: فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ ۖ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَٰلِكَ ظَهِيرٌ (سورة التحریم آیه ۴) 🌱ترجمه: بی‌ گمان خداوند مولای اوست، و جبرئیل و مؤمنان شایسته نیز (یاران او هستند)، و فرشتگان پس از آن پشتیبان‌اند. 👈فائده: در این آیه، الله تعالی، جبرئیل علیه‌ السلام و مؤمنان نیک را «مولیٰ» یعنی دوست و یاور رسول‌ الله صلی‌ الله علیه وسلم معرفی فرموده است؛ و از این معلوم می‌شود که گفتن «مولیٰ» و «مولانا» برای جبرئیل علیه‌ السلام و مؤمنان نیک، در کنار الله تعالی، صحیح و جایز است. 🔹️دلیل ششم: 🌸در صحیح بخاری، ارشاد گرامی رسول الله صلی الله علیه وسلم است که: عن النبی صلى الله عليه وسلم قال مولى القوم من انفسهم.(بخاری ج۲ ص ۱۰۲۴) 🌱ترجمه: آزاد شده یک قوم ( غلامی که آن‌ها آزاد  کرده‌اند) از خود آن قوم به شمار می‌آید. 👈فائده: در این حدیث، غلام آزاد شده را «مولیٰ» گفته‌اند. 🔹️دلیل هفتم: 🌸در صحیح بخاری از حضرت ابن عمر رضی‌ الله‌ عنه روایت شده است که: كان سالم مولى أبي حذيفة يؤم المهاجرين الأولين وأصحاب النَّبيِّ عليه السلام 🌱ترجمه: سالم مولى أبى حذيفه، امامت نماز جماعت نخستين مهاجرين و اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم را (در مسجد قباء) به عهده داشت. 👈فائده: در این حدیث، حضرت سالم رضی‌ الله‌ عنه «مولیٰ ابی‌حذیفه» گفته شده است. 🔹️دلیل هشتم: 🌸در صحیح بخاری، یک باب چنین قائم شده است: «مناقب بلال بن رباح مولى أبی بکر»(صحیح بخاری، ج ۱، ص ۵۳۰) 👈فائده: در این باب، حضرت بلال رضی‌ الله‌ عنه، با لفظ «مولیٰ» یاد شده‌اند. 🔹️دلیل نهم: 🌸در بخاری چنین آمده که رسول‌ الله صلی الله علیه وسلم به حضرت زید بن حارثه فرمودند: «أنت أخونا و مولانا» یعنی‌ تو برادر ما و مولای ما هستی یعنی غلام آزاد شده‌ی ما. (صحیح بخاری، جلد ۱، صفحه ۵۲۸) 🔹️دلیل دهم: 🌸در ترمذی، سخن گهر بار رسول الله صلی الله علیه وسلم موجود است که: عن النبی صلى الله عليه وسلم قال: من کنت مولاه فعلي مولاه.(هذا الحديث حسن صحیح غریب ؛ ترمذی ج ۲ ص ۲۱۳) 🌱ترجمه: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند هر کسی که من مولای او هستم، علی نیز مولای اوست. 👌💯پس ثابت شد که مولای حقیقی فقط ذات الله تعالی است و اوست که مولای کامل و بی‌ نقص است، و در این معنای خاص، هیچ‌ کس شریک او نیست؛ همانطور که سیادت کامل فقط حق اوست، ولایت کامل نیز فقط شایستهٔ اوست. اما با این حال، در قرآن و حدیث، لفظ «مولیٰ» برای دیگران نیز به کار رفته است. لذا، این سخن و ادعای فرقهٔ متسلفه که می‌گویند: «غیر از الله تعالی نباید کسی را مولیٰ گفت» برخلاف قرآن و حدیث است. ⚠️یک تذکرهٔ ضروری: در لغت عرب، لفظ «مولیٰ» می‌تواند برای ادنی و اعلیٰ به کار رود، اما در عرف ما، لفظ مولانا آنقدر برای علماء دین به کار رفته که مختص به آن‌ها شده است. طوری که وقتی دربارهٔ کسی لفظ «مولانا» به کار می‌رود، ذهن سریع متوجه این می‌شود که او عالم دین است. همانطور که «علیه‌ السلام» برای انبیاء کرام علیهم السلام و «رضی‌ الله عنه» برای صحابه کرام، و «رحمة‌ الله‌ علیه» برای بزرگان دین خاص شده است. لذا، از نظر شرعی و لغوی، هیچ‌ گونه ممنوعیتی و ممانعتی در به‌ کار بردن لفظ «مولانا» برای عالم دین وجود ندارد. 🔰کلام آخر: ✔️پس اگر اطلاق لفظ "مولانا" بر غیر الله شرک و خرافه است، نخست باید رسول الله صلی الله علیه وسلم و صحابه‌ کرام رضی الله عنهم و خود امام بخاری را متهم به خرافه‌ سازی و شرک کنید؛ زیرا همهٔ آن‌ها این لفظ را برای غیر الله نیز به کار برده‌اند. بدانید ما تابع قرآن و سنتیم، نه برداشتی سطحی و خشک از لغت. 🌸وصلى الله على نبينا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين. ✍️خادم منهج السلف: أبوأُمامه دیوبندی عفا الله عنه 🔽link telegram: https://t.me/ahnafdeoband 🔽link whatsapp: https://whatsapp.com/channel/0029VaAJS8ECBtxCbSX5Vb1q