▫️ نزدیکی ظاهری یا وحدت قلب‌ها؟ در آیه‌ای از سوره حشر، خداوند دربارۀ دشمنان اسلام می‌فرماید: «تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّىٰ» ترجمه: «گمان می‌کنی آنان با هم‌اند، در حالی‌ که دل‌هایشان پراکنده است.» این آیه حقیقتی عمیق و فراتر از ظاهر را درباره انسان‌ها بیان می‌کند: آنچه مهم است، وحدت ظاهری و کنار هم بودن جسم‌ها نیست، بلکه نزدیکی و اتحاد دل‌هاست. ممکن است گروهی در ظاهر هم‌صف و یک‌پارچه به نظر برسند، اما دل‌هایشان سرشار از تفرقه، کینه و بی‌اعتمادی باشد. این‌گونه جمع بودن، نه مایه قدرت است و نه عامل رشد، بلکه چون ساختمانی است که ظاهرش استوار است اما پایه‌هایش ترک خورده. بر عکس، تالیف قلوب و نزدیکی دل‌هاست که بنیان یک جامعه را مستحکم می‌سازد. در قرآن کریم، در جای دیگر آمده است: «وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ ۚ لَوْ أَنفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَّا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَـٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ» (سوره انفال، آیه 63) ترجمه: «و میان دل‌های آنان الفت انداخت؛ اگر همه آنچه را در زمین است خرج می‌کردی، نمی‌توانستی میان دل‌هایشان الفت برقرار کنی، ولی خدا بود که میانشان الفت انداخت.» این آیات نشان می‌دهد که الفت قلب‌ها نعمتی الهی و فوق توان صرفاً بشری است. این نزدیکی دل‌هاست که جامعه را از درون تقویت می‌کند، دشمنی‌ها را می‌زداید و محبت، همدلی و هم‌افزایی را جایگزین می‌سازد. بنابراین، معیار اصلی وحدت در نگاه توحیدی، وحدت قلوب است، نه فقط نزدیکی فیزیکی یا شعارهای جمعی. اگر انسان‌ها از دل به هم محبت داشته باشند، آثار آن در رفتار، گفتار، صبر در سختی‌ها و یاری یکدیگر نمایان می‌شود. چنین جامعه‌ای، حتی اگر از نظر عددی اندک باشد، نیرویی بزرگ و شکست‌ناپذیر خواهد بود. @dawatilaallah | تماشاگه راز