
aviinioo
June 7, 2025 at 10:45 AM
از باران اسید سولفوریک تا بادهای فراصوت متان، برای مقابله با شرایط آب و هوایی سیارات دیگر به چیزی بیش از یک ژاکت ضدآب و کرم ضدآفتاب قوی نیاز دارید.
ما اغلب از آب و هوا گله میکنیم، به خصوص حالا که رویدادهای آب و هوایی شدیدتر روی زمین رایجتر شدهاند، اما اگر تعطیلات آخر هفتهمان را با بادهایی با سرعت ۸۷۰۰ کیلومتر در ساعت یا دماهایی که سرب را ذوب میکنند، سپری میکردیم چه؟
ــــــ
آب و هوا، خوب یا بد، تنها پدیدهای دائمی در سیاره ما نیست - بلکه در اعماق فضا نیز شایع و حتی شدیدتر است.
بیایید از نزدیک شروع کنیم، با همسایهمان زهره، غیرقابل سکونتترین نقطه در منظومه شمسی. اساساً زهره یک جهنم کتاب مقدس است. زهره با جوی غلیظ که بیشتر از دی اکسید کربن تشکیل شده، فشاری جوی ۹۰ برابر زمین دارد. این جو بیشتر تابش خورشید را به دام میاندازد، به این معنی که دما در زهره میتواند به ۴۶۰ درجه سانتیگراد برسد - بنابراین اگر پا به این سیاره بگذارید، در عرض چند ثانیه له شده و خواهید جوشید. اما اگر این به اندازه کافی دردناک نیست، باران در زهره از اسید سولفوریک بسیار خورنده تشکیل شده است که پوست هر مسافر بینسیارهای را به شدت میسوزاند. به دلیل دمای بسیار بالای سطح سیاره، این باران قبل از رسیدن به زمین تبخیر میشود. با این حال، عجیبتر اینکه در زهره "برف" وجود دارد. نه از نوعی که بتوانید با آن گلوله برفی بسازید: این برف از بقایای یخبندان بازالتی فلزاتی تشکیل شده که توسط جو آن بخار شدهاند.
ــــــ
در انتهای دیگر منظومه شمسی، سیارات غول پیکر گازی اورانوس و نپتون را داریم. دومی، دورترین سیاره ما، خانه ابرهای یخ زده متان و خشنترین بادها در منظومه شمسی است. به دلیل توپوگرافی سیاره که نسبتاً مسطح است، چیزی برای کاهش سرعت این بادهای فراصوت متان که میتوانند به سرعت ۱۵۰۰ مایل در ساعت (حدود ۲۴۰۰ کیلومتر در ساعت) برسند، وجود ندارد.
علاوه بر شنیدن صدای شکستن دیوار صوتی، بازدید از اینجا شامل باران الماس نیز میشود، به لطف فشرده شدن کربن در جو. اما لازم نیست نگران برخورد سنگهای در حال سقوط باشید، زیرا قبلاً فوراً منجمد شدهاید.
تام لودن، پژوهشگر فوق دکترا در دانشگاه وارویک است و کمی شبیه یک هواشناس بینکهکشانی است – شغل او کشف شرایط جوی در سیارات دیگر است.
او میگوید: "جو بالایی زهره در واقع یکی از قابل سکونتترین مکانها در منظومه شمسی است، به جز زمین." بالای ابرهای اسید سولفوریک آن، نقطهای وجود دارد که فشار تقریباً برابر با سیاره ماست.
"شما نمیتوانستید جو را تنفس کنید، اما میتوانید تصور کنید که در یک بالن بزرگ هوای گرم یا چیزی شبیه به آن که با جو زمین پر شده، هستید. و اگر ماسک اکسیژن داشتید، احتمالاً میتوانستید در اینجا با تیشرت و شلوارک مشکلی نداشته باشید." تخصص لودن سیارات فراخورشیدی (آنهایی که خارج از منظومه شمسی ما به دور خورشید میچرخند) است، به خصوص سیارهای با نام جذاب HD 189733b. این دنیای آبی تیره که حدود ۶۳ سال نوری فاصله دارد، کاندیدای خوبی برای داشتن شدیدترین آب و هوای شناخته شده در سیارهای دیگر است. ممکن است زیبا به نظر برسد، اما شرایط آب و هوایی آن به طرز فاجعهباری وحشتناک است. با بادهایی با سرعت ۵۰۰۰ مایل در ساعت (حدود ۸۰۰۰ کیلومتر در ساعت - قویترین بادهای ثبت شده روی زمین ۴۰۷ کیلومتر در ساعت است) و همچنین ۲۰ برابر نزدیکتر به خورشید خود از ماست، با دمای جوی ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد – دمای گدازه مذاب.
لودن میگوید: "سنگها در سیاره ما در اینجا به مایع یا گاز تبدیل میشوند." و همچنین باران شیشه مذاب میبارد. به صورت افقی.
لودن میگوید سیاراتی با اندازه و جرم مشابه زمین وجود دارند که به دور ستارههای کوتوله M کوچکتر یا "کوتولههای قرمز" میچرخند. اینکه آیا آنها قابل سکونت هستند، سوال دیگری است. برای اینکه به اندازه کافی گرم باشند و آب مایع روی سطح خود داشته باشند، یک سیاره باید "قفل جزر و مدی" باشد - همانطور که ماه ما نسبت به زمین است. این به این معنی است که یک طرف همیشه روز و طرف دیگر همیشه شب خواهد بود.
"وقتی مدلهای کامپیوتری میسازید، رویدادهای در حد طوفان را مشاهده میکنید که از سمت روز به سمت شب حرکت میکنند. هر آب مایعی در سمت روز بخار شده و به ابرها تبدیل میشود، که به سمت شب رانده میشوند، یخ میزنند و به صورت برف میبارند. یک سمت بیابان و یک سمت قطبی خواهید داشت."
واقعاً هیچ جایی مثل خانه نیست.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
Source BBC EARTH
Persian Edition by aviinioo

👍
1