
توشهی مسلم
June 6, 2025 at 05:27 AM
*عید را به یک دیگر چگونه تبریک بگویم*
از جمله آداب عید اینست که در روز هاى عيدين به دیگران تهنیت و تبریک گفته شود ، چنانکه صحابه رضی الله عنهم به همدیگر می گفتند: "تقبل الله منا ومنک".
از جبیر بن نفیر [رحمه الله ]روایت شده : "كان أَصحاب رسول الله صلى الله عليه ووسلم إِذالتقوا يوم العيد يقول بعضهم لبعض : تقبل الله منا وَ منك . فتح الباری ج2ص 446 } .
یعنی: هرگاه اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم در روز عید همدیگر را می دیدند بعضی از آنها به دیگری می گفتند: "تقبل الله منا و منک : الله متعال عبادات ما و شما را قبول کند".
البته ضروری نیست که حتما از لفظ "تقبل منا و منک" یا معنای فارسی آن جهت تبریک گفتن استفاده کرد، بلکه می توان از هر لفظ مشابه دیگری که در بین مردم برای تبریک گفتن رایج است استفاده کرد بشرطیکه آن الفاظ مباح باشند و منع شرعی نداشته باشند، مثلا گفت: "عید شما مبارک" یا " الله متعال این روز را برای ما و شما بابرکت گرداند" و یا غیره ..
همچنین می توان بصورت شفاهی یا کتبی یا غیره به دیگران تبریک گفت و مانعی شرعى وجود ندارد.
از شیخ الاسلام ابن تیمیه (رحمه الله )در این باره سوال شده بود : "آیا تبریک گفتن در روز عید و آنچه که بر زبان مردم رایج شده که می گویند: "عیدت مبارک" و الفاظ مشابه آن، اصلی در شریعت دارد یا خیر؟ و اگر اصلی در شریعت دارد چه باید گفت؟
پاسخ دادند: «تبریک روز عید و اینکه بعضی از مردم بعد از نماز (عید) در وقت دیدار به دیگران می گویند: "تقبل منا و منکم" و "أَحاله الله علیک" و همانند آن الفاظ، این امر از بعضی از صحابه روایت شده که آنها آنرا انجام دادند و ائمه (اربعه) از جمله امام احمد و دیگران بر آن رخصت و جواز داده اند، اما امام احمد گفته: من شروع کننده تبریک به کسی نخواهم بود اما اگر کسی در آغاز به من تبریک گوید به او جواب (متقابل) خواهم گفت. و این بدان خاطر است چون جواب سلام و تحیت واجب است، اما آغاز تبریک گفتن (به مردم) سنت نیست، البته از آن نهی هم نشده است، و هرکس آنرا انجام داد کارش درست است و هرکس انجام نداد کار او نیز ایرادی ندارد، والله اعلم». "الفتاوی الکبری{"ج 2ص /228 }
همچنین از علامه ابن عثیمین پرسیده شد: حکم تبریک عید چیست؟ و آیا الفاظ معینی دارد؟
پاسخ دادند: «تبریک عید جایز است، اما الفاظ مخصوصی ندارد، بلکه هرآنچه در میان مردم رایج (عرف) است، همان لفظ نیز جایز است بشرطیکه در آن گناهی نباشد .
و باز گفتند: "تبریک عید توسط بعضی از صحابه صورت گرفته است، و بالفرض که چنین چیزی در بین صحابه وجود نداشته باشد، اکنون این امر (تبریک عید) از جمله امورات عادی بین مردم است که به آن عادت دارند ]یعنی جزو عادت و عرف مردم شده است[ که بعضی از مردم در وقت فرا رسیدن روز عید و اکمال روزه و قیام شب به دیگران تبریک می گویند".
و باز از ایشان سوال شده : حکم مصافحه (دست دادن) و معانقه (بغل کردن هم) و تبریک گفتن بعد از نماز عید چیست؟
پاسخ دادند: انجام اینها ایرادی ندارد، زیرا مردم آنها را بعنوان عبادت و تقرب الی الله انجام نمی دهند، بلکه تنها به دلیل عادت و عرف انجام می دهند، و آنرا نشانه احترام و اکرام می دانند، و مادامیکه عادت ( عرفی) مخالف با شریعت نباشد، اصل بر جواز آن است.
📚"مجموع فتاوی ابن عثیمین" (16/208-210) .
🛑نکته: قبل از عید، تبریک گفتن، مشروع نیست بلکه خلاف سنت است.
صحابه كرام بعد از اداى نماز به يك دیگر عيد تبریکی میدادند و می گفتند: تقبل الله منا ومنك.
✅️ برای ارتقای ضرفیت ایمانی و آموختن علم دین و استفاده نیک از وسایل اینترنتی معاصر به کانال زیر بپیوندید.
لینک کانال:
https://whatsapp.com/channel/0029VaV4RCVJpe8eXuh5je0e
•┈┈•┈┈•✿✿•┈┈•┈┈•
پخش و نشر آن، صدقه جاریه است بنابر حدیث مبارک ﷺ: دلالت کننده به کار خیر مانند انجام دهنده آن است[رواه مسلم]
