اشک قلم
115 subscribers
About اشک قلم
خط قلم ماندگار در دفتر زمانه است، صاحبان قلم فنا پذیر و در زير خاک... این گروه، ویژه‌ای فعالیت‌های گفتاری و نوشتاری عبدالحق حبیبی صالحی است.
Similar Channels
Thrivempire
گروه همکاران موسسه ایران اسپانیا
گروه ویرانیک
صحیح البخاری
د کرنې، اوبولګولو او مالدارۍ وزارت خبرونه
Lugano Comunicazione FR
🕋《《صِرَاطُ اللَّهِ 》》🍃
بی این ایم - براہوئی
Rádio Web Vitória 🎙️🎧📱
TehranKouh
آرمان پژوهش (گروه تولیدی صنعتی آژیراک)
тαєкσσк꧁༺ 💜💜 I PURPLE YOU 💜💜༻꧂
بصمة قلم ✒
SDN NEWS TV
ذاکرالحسین (علیه السلام ) امیرعلی عزلت
Swipe to see more
Posts
📑راه نجات افغانستان: عدالت و رهایی از تعصب افغانستان به کمک‌های خارجی نیاز ندارد. تنها راه نجات کشور در اتحاد مردم، حذف تفکرات قدیمی و تبعیض‌آمیز، و پیروی از اصول عدالت و برابری است. تنها زمانی می‌توانیم به آزادی و پیشرفت دست یابیم که تفکرات و ساختارهای ناعادلانه گذشته را کنار بگذاریم و به شایستگی، دانش و تقوا به‌عنوان معیارهای اصلی جامعه‌مان ایمان داشته باشیم. افغانستان در طول تاریخ خود با مشکلات بسیاری روبه‌رو بوده است. جنگ‌ها، بحران‌ها، و چالش‌های سیاسی همواره کشور را در وضعیت دشواری قرار داده‌اند. اما آیا راه حل این مشکلات در کمک‌های خارجی یا حمایت دیگر کشورها است؟ آیا تکیه بر قدرت‌های بیگانه می‌تواند افغانستان را از بحران بیرون آورد؟ تجربه تاریخ نشان می‌دهد که کمک‌های خارجی نتوانسته‌اند مشکل اصلی کشور را حل کنند. در این جستار، به این موضوع پرداخته می‌شود که راه نجات افغانستان نه در تکیه به کمک‌های خارجی، بلکه در اتحاد مردم، پذیرش اصول عدالت و برابری، و رهایی از تفکرات قومی و قبیله‌ای نهفته است. برای ساختن یک افغانستان آزاد و پیشرفته، باید به‌جای تعصب‌های قومی، به‌دنبال آرمان‌های انسانی و اسلامی باشیم که بر پایه‌ی برابری، شایستگی و تقوا استوار هستند. در این زمینه چند مورد را دلسوزانه پیشنهاد می کنم: ۱. اتحاد مردم، راه حل اصلی مشکلات: همه ما می‌دانیم که در افغانستان مشکلاتی چون فقر، بی‌عدالتی، و نابرابری‌های اجتماعی وجود دارد. اما پاسخ به این مشکلات نه در کمک‌های خارجی بلکه در اتحاد مردم است. وقتی مردم افغانستان متحد شوند و برای هدف مشترکی چون آزادی، عدالت و پیشرفت تلاش کنند، هیچ نیروی خارجی نمی‌تواند آنها را از پا درآورد. اتحاد ملی در واقع پیوندی است که مردم افغانستان را به هم متصل می‌کند و با همبستگی و دست‌به‌دست هم دادن می‌توانند در برابر مشکلات ایستادگی کنند. برای ساختن یک افغانستان پایدار، مردم باید با هم کار کنند و هیچ‌کس نباید احساس کند که از دیگران جداست. اتحاد تنها به‌معنای تجمع فیزیکی افراد نیست؛ بلکه اتحاد فکری و سیاسی نیز لازم است. باید همه اقشار جامعه - از مردان و زنان، از تمامی قوم‌ها و مذاهب - در کنار هم و با احترام متقابل برای یک هدف مشترک به پیش بروند. ۲. نقد نگاه‌های قومی و قبیله‌ای: در طول سال‌ها، افغانستان شاهد تبعیضات مختلفی میان اقوام و گروه‌های اجتماعی بوده است. برخی از این تبعیض‌ها بر اساس مفاهیم قومی و قبیله‌ای شکل گرفته‌اند و باعث جدایی و اختلاف در میان مردم شده‌اند. بسیاری از مشکلات و بحران‌های کنونی افغانستان ناشی از دیدگاه‌های محدود کننده است که مردم را بر اساس قومیت، زبان یا نژاد تقسیم کرده است. افغانیت به‌عنوان یک هویت قومی در این سال‌ها به‌طور مکرر مطرح شده؛ اما واقعیت این است که این مفهوم نتوانسته است برای همه مردم افغانستان مفید و سازنده باشد؛ بلکه، این دیدگاه‌ها بیشتر منجر به تبعیض، بی‌عدالتی و تفرقه میان مردم شده است. ما باید از این نگرش‌ها فاصله بگیریم و به‌جای آن به مفاهیم انسانی و اسلامی توجه کنیم که همه انسان‌ها را برابر می‌داند. در اسلام، انسان‌ها با هر قومیت، زبان و نژادی که باشند، از کرامت انسانی برخوردارند و در برابر خداوند هیچ‌کس بر دیگری برتری ندارد. بر اساس این اصول، ما باید به برابری حقوق و فرصت‌ها برای همه افراد جامعه ایمان داشته باشیم. ۳. اصول برابری برای همه: در یک جامعه اسلامی و عادلانه، هیچ‌کس نباید از دیگری برتر باشد، مگر به تقوا و علم. این اصول باید در ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی افغانستان پیاده‌سازی و نهادینه شوند. «هیچ قومی بر قومی دیگر برتری ندارد.» این اصل باید در تمام جنبه‌های زندگی اجتماعی افغانستان حاکم باشد. افغان‌ها باید از دیدگاه‌های قومی و قبیله‌ای که به تبعیض و اختلاف منجر می‌شود، دست بردارند. هیچ‌کس بر دیگری برتری ندارد؛ مگر به تقوا، تعهد، تخصص و شایستگی. معیار واقعی برتری در اسلام بر اساس تقوا، علم و عمل صالح است. زبان‌ها و فرهنگ‌ها باید به‌طور برابر در نظر گرفته شوند؛ زیرا در افغانستان، زبان‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام از آنها بخشی از هویت ملی کشور هستند. این زبان‌ها باید از حقوق یکسان برخوردار باشند و هیچ زبانی نباید نسبت به دیگری برتری یابد. زنان باید همان حقوق انسانی و اسلامی خود را داشته باشند. حق تعلیم و تحصیل، ازدواج و انتخاب شوهر، تصمیم‌گیری‌های شخصی مالی، باید این ها برای زنان به‌طور کامل محفوظ باشد. هر گونه محدودیت برای زنان به نام رسم و یا سنت‌ها، باید اصلاح شود همانطوری که در فرامین امیر المؤمنین حفظه الله آمده است. هیچ‌کس نباید او را از حقوق دینی و اسلامی اش محروم سازد. ۴. رهایی از تعصبات و ساختن آینده‌ای روشن: آینده افغانستان نمی‌تواند بر اساس تعصب و تنگ‌نظری‌های قومی و مذهبی ساخته شود. در دنیای امروز، هیچ کشوری نمی‌تواند به‌خوبی پیشرفت کند، اگر مردم آن کشور به دنبال اختلاف و تنش باشند. تعصب باعث می‌شود که ما از همکاری با یکدیگر باز بمانیم و فرصت‌های بزرگی را از دست بدهیم. افغانستان باید به‌سوی عدالت، امنیت، آرامش، همدلی و پیشرفت گام بردارد. برای این کار، باید از تفکرات بسته و قدیمی که بر اساس قومیت و حزب گرایی به تقسیم مردم پرداخته‌اند، فاصله بگیریم. باید به حقوق انسان‌ها، آزادی‌های فردی و احترام به یکدیگر توجه داشته باشیم. آزادی و عدالت تنها در جامعه‌ای برقرار می‌شود که در آن هر فرد به‌طور برابر حقوقش را دریافت کند و هیچ‌کس در اثر تعصب و تبعیض از این حقوق محروم نشود. ۵. راه آینده: آینده افغانستان باید بر پایه نیکی، عدالت و شراکت باشد. ما به‌عنوان یک ملت باید توانایی پذیرش تفاوت‌ها، احترام به حقوق یکدیگر و همکاری برای رسیدن به اهداف مشترک را داشته باشیم. اگر همه ما با هم متحد شویم و تفکرات قدیمی و تبعیض‌آمیز را کنار بگذاریم، می‌توانیم کشور خود را از بحران‌ها بیرون آورده و به سوی آینده‌ای روشن حرکت کنیم. ما نباید منتظر کسی یا چیزی باشیم تا مشکلات مان را حل کند. قدرت در دست مردم ماست. اگر ما به عنوان یک ملت متحد شویم و به اصول عدالت، برابری، و آزادی ایمان داشته باشیم، هیچ نیروی خارجی نمی‌تواند ما را متوقف کند. خلاصه اینکه، افغانستان به کمکی از بیرون نیاز ندارد. تنها راه نجات کشور در اتحاد مردم، احترام به حقوق انسان‌ها، و پذیرش اصول عدالت و برابری است. باید از گذشته‌های تعصب‌آمیز دست برداریم و به‌جای آن، یک جامعه آزاد و عادلانه بسازیم که در آن همه افراد با شایستگی، تقوا و علم به یکدیگر احترام بگذارند. تنها در این صورت است که افغانستان می‌تواند از بحران‌ها عبور کرده و به سوی آینده‌ای بهتر حرکت کند. ✍️حبیبی صالحی https://t.me/habibisalehi https://chat.whatsapp.com/FWhhrRbNeCCEOHXiOoiEu9 https://whatsapp.com/channel/0029VaakRD76RGJJ10wxMR2C
📑 پیام حج برای جهان امروز حج، یکی از پنج رکن اسلام، نه تنها عبادتی فردی و مناسکی مذهبی است؛ بلکه پیامی جهانی برای همبستگی، برابری، عدالت، و صلح دارد. در جهان امروز که با بحران‌های اخلاقی، تبعیض نژادی، جنگ، فقر و بی‌عدالتی دست‌وپنجه نرم می‌کند، پیام حج می‌تواند نقش محوری در بازسازی روابط انسانی ایفا کند. حج به عنوان بزرگ‌ترین گردهمایی دینی جهان، رویدادی فراتر از عبادت فردی است که می‌تواند تأثیر عمیقی بر وضعیت اجتماعی، سیاسی و اخلاقی جهان معاصر بگذارد. این مناسک نه‌تنها ذکر و دعا، بلکه زبان نمادینی از آزادی، مساوات، و ترک خودخواهی برای بازگشت به فطرت پاک انسانی است. در جهانی که اخلاق انسانی به حاشیه رانده شده و جنگ، استعمار، تبعیض و بی‌عدالتی به واقعیت‌های تلخ بدل شده‌اند، حج پیام‌هایی روشن برای نجات انسان دارد. در ادامه این نوشته، پیام‌های کلیدی حج را بررسی کرده و کاربست آن را در زمینه‌های مختلف جهانی مانند صلح، وحدت بشری، عدالت اجتماعی و اخلاق جهانی تبیین می‌کنیم. ۱. حج و پیام برابری و مساوات: در حج، میلیون‌ها انسان با هر نژاد، رنگ، زبان و ملیتی در یک لباس ساده احرام، در کنار یکدیگر به طواف و عبادت می‌پردازند. این تصویر وحدت‌آفرین، تجلی عینی برابری بشری است که خداوند متعال آن را در فراز آیات کریمه قرآن چنین بیان نموده است: «يا أَيُّهَا النّاسُ إِنّا خَلَقناكُم مِن ذَكَرٍ وَأُنثى وَجَعَلناكُم شُعوبًا وَقَبائِلَ لِتَعارَفوا إِنَّ أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ أَتقاكُم؛ ای مردم! مسلماً ما، شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را به تیره¬ها و قبیله ها تقسیم کردیم تا یکدیگر را بشناسید. همانا گرامی ترین شما نزد خدای متعال پرهیزگارترین شماست.» (الحجرات: ۱۳) این آیه، بنیاد برابری انسان‌ها را تقوا و نه قومیت و نژاد می‌داند. حج، صحنه‌ای است که این آموزه¬ای برابری بشری را در عمل نشان می‌دهد. ۲. حج و فراخوانی به صلح جهانی: اسلام دین صلح و آرامش است و حج، تجلی این اصل بنیادین اسلام است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «فَلا رَفَثَ وَلا فُسوقَ وَلا جِدالَ فِي الحَجِّ؛ در حج آمیزش جنسی و گناه و جدا روا نیست.» (البقره: ۱۹۷) بنابراین، در مناسک حج، مسلمان موظف به ترک نزاع، خشونت و حتی مشاجره لفظی است. در جهانی که پر از کشمکش، ترور و ستیزه‌جویی است، آموزه‌های حج، فراخوانی به آرامش، آشتی و تساهل دینی است. ۳. حج و تأکید بر عدالت اجتماعی: حج، در دل خود، دعوتی برای عدالت اجتماعی دارد. همه در یک سطح از رفاه یا سختی، در صحرای عرفات، در میدان مزدلفه، در صحرای منا و در هنگام طواف حضور دارند. این تجربه، انسان را از غرور طبقاتی و تفاخر اقتصادی می‌رهاند. همچنین در حج، قربانی کردن حیوان و تقسیم گوشت آن میان نیازمندان، یک اقدام اجتماعی برای حمایت از فقراست. همانطوری که خدای متعال می فرماید: وَٱلۡبُدۡنَ جَعَلۡنَٰهَا لَكُم مِّن شَعَٰٓئِرِ ٱللَّهِ لَكُمۡ فِيهَا خَيۡرٞۖ فَٱذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَا صَوَآفَّۖ فَإِذَا وَجَبَتۡ جُنُوبُهَا فَكُلُواْ مِنۡهَا وَأَطۡعِمُواْ ٱلۡقَانِعَ وَٱلۡمُعۡتَرَّۚ؛ و قربانی شتران فربه را (در حج) برای شما از شعائرالهی قرار دادیم، در آن برای شما خیر و برکت نهفته است. پس هنگام قربانی در حال یکه بر پا ایستاده اند؛ نام الله را بر آنها ببرید، آنگاه چون پهلوهای شان بر زمین افتاد، از گوشت آنها بخورید و فقیران قانع (غیر سائل) و (فقیران) سائل را غذا بدهید». [الحج: 36] ۴. حج و وحدت امت اسلامی: در شرایطی که کشورهای اسلامی با تفرقه، جنگ‌های نیابتی، و اختلافات مذهبی روبه‌رو هستند، حج محلی برای تقویت اتحاد و همبستگی است. حج می‌تواند نقطه آغاز دیدارها، جلسات رویاروی حضوری، همکاری‌های فکری، فرهنگی و سیاسی میان امت اسلامی باشد. خدای متعال می فرماید: «إِنَّ هذِهِ أُمَّتُكُم أُمَّةً واحِدَةً وَأَنا رَبُّكُم فَاعبُدونِ؛ مسلماً این امت شما، امت یگانه است و من پروردگار شما هستم؛ پس تنها مرا پرستش کنید». (الأنبیاء: ۹۲) ۵. حج و بازگشت به فطرت و تربیت اخلاقی: حج فرصتی است برای تزکیه نفس، ترک گناه، توبه و بازگشت به خویشتن انسانی. در جهان امروز که بحران اخلاق و فراموشی معنویت رایج شده، حج پاسخی است به نیاز انسان معاصر به معنا و آرامش؛ اخلاقمداری و بازگشت به اخلاقیات فطری. از این جهت، همه انسانیت و بشر را به سوی انجام این مراسم، فرا می خواند. آنجا که می فرماید: «وَأَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٖ يَأۡتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٖ؛ و در میان مردم به حج ندا بده تا پیاده و سوار بر هر مرکب و شتر لاغری از هر راه دوری به سوی تو بیایند.» (الحج: ۲۷) این ندا، دعوت به رجعتی معنوی است که انسان را از اسارت مادی‌گرایی نجات می‌دهد و به سوی عدالت و برابری و اخلاقمداری فطری بشری می خواند. ۶. حج و مقاومت در برابر استعمار و ظلم: حج، از آغاز، حرکتی بوده علیه طاغوت و شرک. ابراهیم خلیل‌الله با ساختن کعبه، نماد توحید را در برابر بت‌پرستی برافراشت. امروز نیز، حج می‌تواند فرصتی باشد برای تأمل و بیداری در برابر ستم جهانی، استعمار فکری، اقتصادی و نظامی قدرت‌های بزرگ. خدای متعال می فرماید: «وَإِذ قالَ إِبراهيمُ رَبِّ اجعَل هذَا بَلَدًا آمِنًا؛ و به یاد آورید هنگامی را که ابراهیم علیه السلام گفت: پروردگارا! این سرزمین را شهری امن بگردان». (البقره: ۱۲۶) همچنین خدای متعال می فرماید: «وَٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ ٱلَّذِي جَعَلۡنَٰهُ لِلنَّاسِ سَوَآءً ٱلۡعَٰكِفُ فِيهِ وَٱلۡبَادِۚ وَمَن يُرِدۡ فِيهِ بِإِلۡحَادِۭ بِظُلۡمٖ نُّذِقۡهُ مِنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ؛ و مسجد الحرام که آن را برای همه مردم یکسان قرار دادیم، چه مقیم در آنجا و یا و وارد بر آن، و کسی که از روی ستم در آن جا کج روی و انحراف از حق را بخواهد، از عذاب دردناک به او می چشانیم.» [الحج: 25] این دعا، نشانه اهمیت امنیت و آزادی ملت‌هاست. ملت ها با هم یکجا و متحد شده در برابر ظالمان، ستمکاران جهانی، استعمارهای فکری و نظامی و اقتصادی، مقاومت کنند. کجروان و ستمکاران و منحرفان از جاده حق و حقیقت را به راه آورند و یا که به جزای اعمال شان برسانند. حج، نه‌تنها یک عبادت بزرگ است، بلکه حامل پیامی تمدنی برای جهانی بحران‌زده است. از طریق حج، انسان معاصر می‌تواند به اصول فراموش‌شده‌ای چون برابری، صلح، عدالت، معنویت و مقاومت علیه ظلم بازگردد. اگر جهان اسلام و بشریت، پیام‌های حج را درک کرده و در سیاست‌ها، تربیت و روابط اجتماعی پیاده کنند، دنیایی بهتر و انسانی‌تر در پیش خواهد بود. ✍️حبیبی صالحی 30 جوزا 1404 ش https://t.me/habibisalehi https://chat.whatsapp.com/FWhhrRbNeCCEOHXiOoiEu9 https://whatsapp.com/channel/0029VaakRD76RGJJ10wxMR2C
متن سخنرانی برای محفل فارغ‌التحصیلی دانش‌آموختگان مرکز تربیتی پولیس بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله الذی أمر بالعدل و نهى عن الفساد، و جعل الأمنَ نعمةً لا توازیها نعمة، و الصلاة و السلام على من بُعث لإتمام مكارم الأخلاق، سیدنا محمد امام المجاهدین و قائد الغزات وعلى آله وصحبه أجمعین. اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم قال الله تعالی: ﴿وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ﴾ و قال النبي صلی الله علیه و آله و سلم: «من استعملناه منكم على عمل، فكتمنا مخيطًا فما فوقه، كان غلولًا يأتي به يوم القيامة» محترمان حاضر در جلسه، مسئولین بلندپایه امارتاسلامی، مربیان گرانقدر، مهمانان ارجمند، والدین فداکار، و به‌ویژه فرزندان عزیز وطن و دانش‌آموختگان و تربیت‌یافتگان که امروز با افتخار لباس خدمت بر تن کرده‌اید! السلام علیکم و رحمة الله و برکاته امروز، روز شکوفایی یک نسل از مدافعان ملت است. روزی که نتیجه‌ی مجاهدت‌های شبانه‌روزی‌تان، به بار نشسته است. شما، نه تنها از یک مرکز تربیتی پولیس فارغ‌التحصیل می‌شوید؛ بلکه وارد جبهه‌ای می‌شوید که در آن، عدالت، امنیت، وفاداری و صداقت حکمفرما باید باشد. خدای متعال در آیات متعددی به صراحت، به مسئله آمادگی امنیتی، دفاعی و برقراری عدالت اشاره فرموده است. در سوره انفال آیه چنین می‌فرماید: ﴿وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ﴾ ترجمه: و آماده سازید برای [مقابله با] آنان هر آنچه در توان دارید از نیرو و تجهیزات، تا دشمنان خدا و دشمنان خود را بترسانید. امروز شما عزیزان، مصداق این آیه‌اید؛ چرا که در سنگر آماده‌سازی قوّه برای دفاع از دین، ملت و عزت مردم ایستاده‌اید. و چقدر زیباست که رسول الله صلی الله علیه وسلم این قوه را در حدیثی چنین معنا کرد: «أَلَا إِنَّ القُوَّةَ الرَّمْيُ» ترجمه: بدانید که قدرت، همان تیراندازی [آمادگی رزمی] است. [صحیح مسلم] برقراری عدالت؛ مأموریت مقدس شماست. خداوند در قرآن، رسالت انبیا را نیز «اقامه عدل» معرفی کرده و چنینمی‌فرماید: ﴿لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ﴾ ترجمه: ما پیامبران را با دلایل روشن فرستادیم و با ایشان کتاب و میزان نازل کردیم، تا مردم عدالت را برقرار کنند. [سوره حدید، آیه ۲۵] پس بدانید که اجرای عدالت، شغل انبیاست. هر سرباز و پولیس مؤمن، اگر با تقوا و انصاف عمل کند، ادامه‌دهنده راه پیامبران علیهم السلام است. امنیت در سنت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وآله وسلم از اهمیت زیادی برخوردار است. امنیت، از نعمت‌های کم‌نظیر خداست. رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرموده‌اند: «مَنْ أَصْبَحَ آمِنًا فِي سِرْبِهِ، مُعَافًى فِي جَسَدِهِ، عِندَهُ قُوتُ يَوْمِهِ، فَكَأَنَّمَا حِيزَتْ لَهُ الدُّنْيَا» ترجمه: اگر کسی صبح کند در حالی که در خانه‌اش امن باشد، بدنش سالم و قوت روزانه‌اش داشته باشد، انگار که همه دنیا به او داده شده است. [ترمذی، ابن ماجه] شما تربیت‌یافتگان امروز، حافظ این نعمت بزرگ الهی هستید. پولیس؛ امانت‌دار مردم و خادم دین مبین اسلام است. پوشیدن لباس پولیس، افتخار است؛ اما همراه با امانتی سنگین. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرموده‌اند: «كُلُّكُمْ رَاعٍ، وَكُلُّكُمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ» ترجمه: یک از شما نگهبان است و در برابر مسئولیتش پاسخ‌گوست. [صحیح بخاری، مسلم] و همچنین پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وآله وسلم فرموده‌اند: «من استعملناه منكم على عمل، فكتمنا مخيطًا فما فوقه، كان غلولًا يأتي به يوم القيامة» ترجمه: کس را ما در کاری به‌کار گیریم، و چیزی از اموال عمومی را پنهان کند، در روز قیامت با آن مال دزدی می‌آید. [صحیح مسلم] پس لباس شما ای دانش‌آموختگان، لباس صداقت است، نه سودجویی؛ لباس عدالت است، نه تعصب؛ لباس تقواست، نه قدرت‌طلبی. دانش‌آموختگان عزیز! برادران همیشه در سنگرم! از موارد زیر به‌شدت برحذر باشید: ۱- رشوه ستانی نکنید: پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وآله وسلم می‌فرماید: «لعن الله الراشي والمرتشي» ترجمه: خدا لعنت کند رشوه‌دهنده و رشوه‌گیرنده را. [ترمذی] ۲- از ظلم و ستم به مردم بپرهیزید: پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وآله وسلم می‌فرماید: «الظُّلْمُ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» ترجمه: ، تاریکی‌هایی است در قیامت.[صحیح بخاری] ۳- از مقام و منصب تان برای منافع شخصی، استفاده نکنید: در روایت آمده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده‌اند: «أيما راعٍ استرعى رعية فمات يوم يموت وهو غاشّ لها، حرم الله عليه الجنة» ترجمه: به هر کسی که رهبری مردم به او سپرده شد و در خدمت به آنان خیانت کند، بهشت بر او حرام است.[صحیح بخاری، مسلم] در آخر چند تا توصیه‌هایی برای زندگی حرفه‌ای و ایمانی، برای شما دانش‌آموختگان و تربیت‌یافتگان امروزی دارم: ۱. همیشه با تقوا و اخلاص کار کنید. ۲. در برابر فقیر و مظلوم، خم شوید، و در برابر ظالم، استوار بایستید. ۳. دعا را فراموش نکنید؛ چرا که امنیت واقعی، از توفیق الهی ناشی می‌شود. ۴. از وحدت ملی، زبان مشترک و عدالت اجتماعی حمایت کنید. این دعا را بدرقه‌ی حال تان می‌کنم: خدایا! این جوانان را در مسیر ایمان، اخلاص، عدالت و امنیت ثابت‌قدم بدار. دل‌های‌شان را از تقوا، ذهن‌های‌شان را از نور علم، و دستان‌شان را از ظلم پاک گردان. به عنوان آخرین سخن خدمت تان عرض می‌نمایم: ای پولیس افغانستان! شما وارثان امن و امید این ملت هستید. امروز با افتخار فارغ می‌شوید؛ ولی از فردا وارد امتحانی بزرگ‌تری می‌گردید: امتحان وفاداری؛ امتحان امانت‌داری؛ امتحان تقوا؛ امتحان صداقت؛ و بالاخره امتحان عدالت اجتماعی. دعاگویم که از این امتحانات، موفق بدرآیید، نیکو و سرافراز بدرخشید. و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته ✍️حبیبی صالحی ۲۷ جوزا ۱۴۰۴ش https://t.me/habibisalehi https://chat.whatsapp.com/FWhhrRbNeCCEOHXiOoiEu9 https://whatsapp.com/channel/0029VaakRD76RGJJ10wxMR2C
📑 حج در سیره صحابه و تابعین حج، یکی از پنج رکن اساسی دین اسلام، عبادتی جامع است که ابعاد فردی، اجتماعی و سیاسی اسلام را در قالبی عبادی گرد هم می‌آورد و همواره در زندگی مسلمانان نقش حیاتی داشته است. جایگاه و اهمیت حج در نزد رسول خدا صلی‌الله علیه وسلم روشن و عظیم است. اما برای درک عملی و کاربردی این فریضه، رجوع به سیره صحابه و تابعین اهمیت فراوان دارد. زیرا اینان با درک مستقیم از سنت نبوی، حج را با دقت و اخلاص ادا می‌کردند و برای نسل‌های بعدی الگو بودند. صحابه و تابعین رضی الله عنهم، به عنوان نسل‌های نخستین و تربیت‌یافتگان مستقیم وحی، در ادای این فریضه دینی نقش الگویی ایفا کرده¬اند. در ادامه، به بررسی سیره حج‌گزاری صحابه و تابعین رضی الله عنهم می پردازیم و اهتمام آنان به انجام حج، کیفیت اجرای مناسک، توصیه‌های تربیتی، و تأثیر معنوی آن در حیات دینی و اجتماعی ایشان را بررسی خواهیم کرد. ۱. اهتمام صحابه به ادای فریضه حج: صحابه کرام رضی الله عنهم به فریضه حج اهتمام ویژه‌ای داشتند و آن را وسیله‌ای برای تقرب به خداوند متعال، تهذیب نفس و تبعیت از سنت نبوی می‌دانستند. حضرت عبدالله بن عمر رضی الله عنه، یکی از پرحج‌ترین صحابه کرام رضی الله عنهم است و بیش از پنجاه بار حج را به جا آورده اند. (ابن سعد، الطبقات الکبرى، ج۴ ص۱۸۵) وی در مناسک، به شدت پایبند به سنت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم بود و در هر موقف، دقیقاً همان کاری را انجام می‌داد که از پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم دیده بود. همچنین حضرت عبدالله بن عباس رضی الله عنهما، در کنار انجام حج، به تعلیم مناسک و تربیت حجاج اهتمام داشت و در مواسم حج جلسات علمی برگزار می‌کرد. (ذهبی، سیر أعلام النبلاء، ج۳ ص۳۳۸) ۲. حج در سیره خلفای راشدین: خلفای راشدین رضی الله عنهم نه‌تنها خود حج را ادا می‌کردند؛ بلکه بر نظم، امنیت و اجرای دقیق مناسک حج نیز نظارت داشتند. حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه در سال نهم هجری از سوی پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به عنوان «امیرالحج» تعیین شد. (طبری، تاریخ الأمم والملوک، ج۲ ص۲۹۴) حضرت عمر بن خطاب رضی الله عنه چندین بار حج کرد و در موسم حج، جلسات مشورتی با اصحاب کرام رضی الله عنهم برگزار می‌کرد و بر تطبیق شریعت نظارت داشت. (ابن جوزی، المنتظم، ج۴ ص۲۰۵) حضرت عثمان بن عفان رضی الله عنه حتی در سالی که از طرف برخی مسلمانان معترض شد، حج را ترک نکرد و مناسک حج را ادا کردند. (ابن کثیر، البدایة والنهایة، ج۷ ص۲۱۳) حضرت علی بن ابی طالب رضی الله عنه نیز حج را با دقت کامل انجام می‌داد و از جمله کسانی بود که در حجة الوداع حضور داشت و در خطابه‌های حج تأکید بر تقوی داشت. (ابن عساکر، تاریخ دمشق، ج۴۲ ص۵۴۰) ۳. ویژگی‌های حج صحابه: ویژگی‌های برجسته حج‌گزاری صحابه کرام رضی الله عنهم به شرح زیر است: الف: اتباع سنت نبوی: صحابه رضی الله عنهم مناسک حج را با رعایت کامل سنت نبوی انجام می‌دادند. ب: تدبر و خشوع: صحابه کرام رضی الله عنهم در هر عمل، نیت، ذکر و دعا را همراه داشتند. ج: ترک دنیا و تواضع: بسیاری از صحابه کرام رضی الله عنهم در ایام حج لباس ساده می‌پوشیدند و از مظاهر دنیوی اجتناب می‌کردند. د: حج مکرر: برخی از صحابه کرام رضی الله عنهم مانند حضرت عبدالله بن عمر، حضرت انس بن مالک و حضرت ابوهریره رضی الله عنهم بارها حج انجام داده اند. (ابن حجر، الإصابة، ج۲ ص۲۵۳) ۴. نقش تابعین در حفظ سنت حج: تابعین رحمهم الله، شاگردان مستقیم صحابه کرام رضی الله عنهم، اهتمام فراوانی به حفظ و انتقال مناسک حج داشتند. از جمله آنان حضرت عطاء بن أبی رباح رحمه الله، فقیه بزرگ مکه بود که مناسک حج را از ابن عباس رضی الله عنهما فرا گرفته و آموزه های او یکی از منابع اصلی فقه حج محسوب می‌شود. (ذهبی، سیر أعلام النبلاء، ج۵ ص۸۷) سعید بن جبیر رحمه الله نیز از تابعین مخلصی بود که در ایام حج به تعلیم مردم و وعظ و ارشاد آنان می‌پرداخت. (ابن سعد، الطبقات، ج۵ ص۲۵۰) ۵. حج به عنوان عرصه تربیت اجتماعی: در سیره صحابه و تابعین رضی الله عنهم، حج صرفاً مناسک عبادی نبود؛ بلکه محلی برای تربیت و اصلاح امت نیز به شمار می‌رفت. جلسات فقهی، پرسش‌های دینی، توصیه‌های اخلاقی و خطبه‌های اجتماعی از جمله فعالیت‌هایی بود که صحابه رضی الله عنهم در موسم حج انجام می‌دادند. طور مثال حضرت عمر بن خطاب رضی الله عنه در خطبه‌ای در عرفات، حقوق مردم، عدل در حکومت و پرهیز از دنیاطلبی را به همگان گوشزد می‌کرد. (سیوطی، تاریخ الخلفاء، ص۱۲۴) ۶. آثار معنوی حج در سیره سلف: آثار حج در روح و رفتار صحابه و تابعین رضی الله عنهم مشهود بود، از جمله: زهد در دنیا و گرایش به آخرت؛ توبه و پاکی دل از گناهان؛ تأکید بر وحدت امت و فروتنی در برابر خداوند متعال. از امام حسن بصری رحمه الله روایت است که پس از بازگشت از حج، یک سال کامل در حال روزه و قیام بود تا شکرانه انجام این فریضه را به جا آورد. (ابن الجوزی، صفة الصفوة، ج۳ ص۱۵۵) خلاصه اینکه، سیره صحابه و تابعین رضی الله عنهم در حج، نمونه‌ای کامل از تعظیم شعائر، تبعیت از سنت، و استفاده از فرصت‌های معنوی و اجتماعی است. آنان حج را با هدف تهذیب نفس، تقرب الهی، و اصلاح جامعه انجام می‌دادند. بررسی رفتار آنان الگویی جاوید برای مسلمانان امروز در بهره‌برداری از این فریضه عظیم است. ✍️حبیبی صالحی 23 جوزا 1404 ش https://t.me/habibisalehi https://chat.whatsapp.com/FWhhrRbNeCCEOHXiOoiEu9 https://whatsapp.com/channel/0029VaakRD76RGJJ10wxMR2C
📑روایت حج در سیره نبوی حج در اسلام، علاوه بر جنبه عبادی، یکی از ابزارهای مؤثر در تحقق وحدت امت، تمرین عبودیت و بازسازی روحی مسلمانان تلقی می‌شود. بررسی سیره نبوی نشان می‌دهد که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم از همان آغاز دعوت، کعبه را کانون توجه توحیدی معرفی کرده و در نهایت، با انجام حجةالوداع، الگوی کامل این فریضه را برای امتش ارائه داد. حج، یکی از ارکان پنج‌گانه اسلام، جایگاهی بی‌بدیل در حیات فردی و اجتماعی مسلمانان دارد. در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم، حج نه‌تنها عبادتی فردی؛ بلکه نهادی اجتماعی، سیاسی و تربیتی به شمار می‌رود. در ادامه، به بررسی جایگاه و ابعاد مختلف حج در سیره نبوی پرداخته از اولین تمایلات پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به سوی کعبه، تا انجام حجةالوداع، تجلیاتی از اهداف توحیدی، اخلاقی و اجتماعی این فریضه عظیم در رفتار و گفتار آن حضرت را بررسی می کنیم. ۱. نگاه پیامبر به کعبه پیش از هجرت: پیامبر گرامی صلی الله علیه وآله وسلم حتی پیش از بعثت نیز به کعبه مکرمه احترام می‌گذاشت و در جوانی در ماجرای بازسازی کعبه نیز مشارکت داشت. (ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱ ص۱۸۳). پس از بعثت، گرچه مدتی بیت المقدس، قبله مسلمانان بود؛ اما قلب آن حضرت به سوی کعبه میل داشت و آیه تغییر قبله نیز گویای همین اشتیاق پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم است. (بقره: ۱۴۴) ۲. حج در دوره مکی و تعظیم شعائر: در دوران زندگی مکی پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم، مراسم حج به شکل جاهلی آن و با رسوم شرک‌آلود اجرا می‌شد؛ اما پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم، شعائر اصلی آن‌را تأیید و انحرافاتش را نقد می‌کرد. وی در موسم حج به سراغ قبایل می‌رفت و دعوت خود به سوی اسلام را عرضه می‌داشت. (طبری، تاریخ الأمم والملوک، ج۲ ص۲۵۱) بدین ترتیب، حج ابزار تبلیغی مهمی برای پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم بود. ۳. حج در دوره مدنی و آرزوی زیارت کعبه: در مدینه منوره، اشتیاق پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم به کعبه شدت گرفت. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در سال ششم هجری به قصد عمره راهی مکه شد؛ اما با منع قریش مواجه گردید که این ممانعت به صلح حدیبیه انجامید. با این حال، این واقعه نقطه¬ی عطفی در تثبیت حق مسلمانان در حج به شمار آمد. (ابن کثیر، البدایة والنهایة، ج۳ ص۳۲۴) ۴. عمره‌القصاء: عمرةالقضا مقدمه¬ای برای حج بود. چنانکه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم و اصحاب کرامش رضی الله عنهم پس از صلح حدیبیه، در سال هفتم هجری موفق به انجام عمره شدند. در نتیجه، این سفر، زمینه‌ساز فتح مکه و آزادسازی کعبه از آلودگی‌های شرک گردید. (واقدی، المغازی، ج۲ ص۷۳۴). تطهیر کعبه از بت‌ها نیز در سال هشتم هجری انجام گرفت که آغاز تحولی عظیم در مناسک حج بود. ۵. حجةالوداع؛ الگوی کامل حج اسلامی: در سال دهم هجری، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم تنها یک‌بار حج کامل انجام داد که به حجةالوداع مشهور است. در این حج، بیش از صد هزار نفر صحابه کرام رضی الله عنهم همراه او بودند. (مسلم، الصحیح، ج۲ ص۸۸۶، ح۱۲۱۸) حج پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم نکاتی فراوان دارد که این نوشته گنجایش آن را ندارد؛ اما نکات مهم این حج عبارت‌اند از: الف) نیت و احرام: پیامبر از ذوالحلیفه احرام بست و در نیت خود فرمود: «لَبَّیْکَ حَجًّا» (بخاری، الصحیح، ج۲، ص۱۴۰) ب) وقوف به عرفات: در عرفات خطبه‌ای تاریخی ایراد کرد که منشور حقوق بشر اسلامی به‌شمار می‌رود؛ در آن از برابری انسان‌ها، حرمت خون و مال، و تحکیم خانواده سخن گفت. (احمد بن حنبل، المسند، ج۵، ص۲۱۱). ج) رمی جمرات: پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم ترتیب و زمان دقیق رمی را مشخص ساخت و فرمود: «خُذُوا عَنِّی مَنَاسِکَکُمْ؛ مناسک حج خود را از من بگیرید.» (نسائی، السنن الکبری، ج۵، ص۲۴۹) د) ذبح قربانی: وی صد شتر را قربانی کرد و ۶۳ شتر را به دست خود نحر کرد و بقیه آن را حضرت علی رضی الله عنه نحر نمود. (بخاری، الصحیح، ج۲ ص۱۵۲) ۶. اهداف تربیتی و اجتماعی حج در سیره نبوی: در حج پیامبر، آموزه‌های بنیادین قابل شناسایی است، از جمله: الف: توحید: همه مناسک، حول محور نفی شرک و اثبات توحید تنظیم شده‌اند. ب: وحدت امت: حضور همه مسلمانان با لباس یک‌شکل، نشان از مساوات، برابری و همدلی دارد. ج: آموزش عملی دین: پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم با اعمال خود، مناسک را به‌صورت زنده برای اشتراک کنندگان حج، آموزش داد. د: اخلاق در حج: در جریان حج، از ناسزاگویی، جدال و رفث نهی فرمود و حج را مدرسه اخلاقی معرفی کرد. (بقره: ۱۹۷) فشرده اینکه، بررسی روایت حج در سیره نبوی نشان می‌دهد که این فریضه نه‌تنها عبادتی فردی؛ بلکه برنامه‌ای جامع برای تعالی فردی، اتحاد اجتماعی و پیوند امت اسلامی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم با حجةالوداع، حج را از آلودگی‌های جاهلی پاک کرد و به صورت عبادتی خالص برای خداوند و محور وحدت مسلمانان درآورد. امروز نیز بازخوانی آن سیره می‌تواند راه‌گشای اصلاح مناسک و تعمیق اهداف حج باشد. ✍️حبیبی صالحی 23 جوزا 1404 ش https://t.me/habibisalehi https://chat.whatsapp.com/FWhhrRbNeCCEOHXiOoiEu9 https://whatsapp.com/channel/0029VaakRD76RGJJ10wxMR2C
